Guide to Evagrius Ponticus

edited by Joel Kalvesmaki


χε

χεῖλος

Eul
4 (2 vers.)
τὴν σὴν προκοπήν, καὶ χείλεσι σύγκλειε τοῦ θυμοῦ τὸν
4
σιγῇ κοιμήσῃς τὰ καπνίζοντα χείλη · ἀπειλοῦσι τότε καὶ ὑβρισταῖς
4 PG
σιγῇ κοιμίσῃς τὰ καπνίζοντα χείλη, ἀπειλοῦντας τότε καὶ ὑβριστὰς
20 (2 vers.)
γλώσσῃ τροχαλῶς φθεγγομένῃ, ἀλλὰ χείλεσι δόξα εὐσταθῶς κινουμένοις. Ἀκροώμενος
25 (2 vers.)
ἔγκλημα λόγος νεώτερος καὶ χείλη πέρπερα τινασσόμενα γέλωτι · ὁ
On Prayer
79 PG
ἀκάθαρτος ὢν, καὶ ἀκάθαρτα χείλη ἔχων, καὶ ἐν μέσῳ
Sch Ps
77.sch15
Οὗτος ὁ λαὸς τοῖς χείλεσί με τιμᾷ · ἡ δὲ
146.sch2
ἰὸς ἀσπίδων ὑπὸ τὰ χείλη αὐτῶν. Καὶ πάλιν
Comm par et Prov
26
Χείλη σοφὰ οἱ ὀρθοὶ λογισμοί
Sch Prov
317
υἱόν, πνεῦμα, ὀφθαλμόν, στόμα, χείλη, γλῶσσαν, λάρυγγα, κοιλίαν, κόλπον

χειμάζω

Eul
25
καὶ κλύδωνος οὐκ ὄντος χειμάζεται. Μὴ τὴν ἄκαιρον γλῶσσαν
25 PG
καὶ κλύδωνος οὐκ ὄντος, χειματίζεται. Μὴ τὴν ἄκαιρον γλῶσσαν
Eight Thoughts
2.3
Κυμάτων βία χειμάζει πλοῖον ἀνερμάτιστον, καὶ λογισμὸς
2.13
Εἰς λιμένα ἐπείγεται χειμαζομένη ναῦς, καὶ ψυχὴ σώφρονος

χείμαρρος

Sch Ps
17.sch3
Χείμαρροι ἀνομίας εἰσιν οἱ παράνομοι
73.sch6b
τίνας φησὶν πηγὰς καὶ χειμάρρους.
109.sch4
Χριστὸς, ἐπειδὴ ἐκ τοῦ χειμάρρου τοῦ ἐν τῇ ὁδῷ
109.sch4
ἔπιεν ὕδωρ, τάχαχείμαρρος τὸν ἐν τῷ βίῳ
123.sch2
πειρασμοὶ καὶ λογισμοὶ καλοῦνται. Χειμάρρουν δὲ πάλιν λέγει τοὺς

χειμών

Sch Ps
73.sch8
τὸ μετόπωρον καὶ τὸν χειμῶνα; φασὶ τοίνυν ἀντικεῖσθαι τὸ
73.sch8
τῷ μετοπώρῳ, τὸν δὲ χειμῶνα τῷ ἔαρι · καὶ τὸ
73.sch8b
τῷ ἦρι, τὸν δὲ χειμῶνα τῷ θέρει · τὰ κακὰ
Disc.
49
τί πρὸ τῶν ἐπιφανείων χειμὼν γίνεται καὶ μετὰ τοῦτο
49
μετὰ τοῦτο, μεσάζοντος τοῦ χειμῶνος, γίνονται τὰ ἐπιφάνεια; Ἀπόκρισις
49
ἐν τῇ ψυχῇ, ἅτινα χειμῶνος λόγον ἐπέχουσιν · ἐπιφανείων δὲ

χείρ

Prak
pref.3
Τὸ δὲ γεγυμνῶσθαι τὰς χεῖρας τὸ ἀνυπόκριτον τῆς πολιτείας
9
καὶ πρὸς ἐργασίαν ἀδυναμίαν χειρῶν, λιμούς τε ἐσομένους καὶ
12
τὸ ἔργον τὸ τῶν χειρῶν · καὶ ὅτι ἐκλέλοιπε παρὰ
46
Θεοῦ ἡμῶν, μηδὲ τὰς χεῖρας ἐκτεῖναι τολμήσωμεν καθ’ οὗ
98
διὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν. Ὁ δ’ αὐτὸς ἔλεγε
Ad virg.
4.1 Gress
τὸ βιβλίον ἐν ταῖς χερσί σου,
55.5 Gress
χεῖρες παρθένοι ψηλαφήσουσι κύριον,
Hypotyposis
8 PG
ἡσυχίας ταράξῃ τρόπον. Ἐργασίας χειρῶν φρόντιζε, καὶ τοῦτο αὐτὸ
Eul
6
καὶ τῷ ἑτέρῳ δώσει χεῖρα ἀπολογίᾳ τὴν πικρὰν λύπην
6 PG
καὶ τῷ ἑτέρῳ δώσῃ χεῖρα, ἀπολογίᾳ, τὴν πικρὰν λύπην
8 (2 vers.)
σὺν τῷ ἔργῳ τῶν χειρῶν καὶ μάλα τῆς εὐχῆς
8 (2 vers.)
ἐκτὸς ἡμῶν ἄνθρωπος χερσὶν ἐργάζεται πρὸς τὸ μὴ
8 (2 vers.)
τὰ μὲν ἔργα τῶν χειρῶν εἰς τὸ φιλάνθρωπον, τὴν
25 (2 vers.)
καὶ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν εἰς τὸν τῆς φιλοξενίας
On Masters and Disciples
7
Δειλὸς στρατιώτης ἐκλύει πολεμιστῶν χεῖρας καὶ ἀμελὴς μοναχὸς χαυνοῖ
10
δὸς μάχαιραν εἰς τὴν χεῖρα κατὰ τῶν παθῶν ὀξύτατον
Thoughts
1
ἔστι γὰρ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας πνεύματος πορνείας, μὴ ὑπὸ
1 PG
ἔστι γὰρ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας τοῦ πνεύματος τῆς πορνείας
5
ἐπαίρειν ἐν παντὶ τόπῳ χεῖρας χωρὶς ὀργῆς καὶ διαλογισμῶν
5 PG
παντὶ τόπῳ ἐπαίρειν ὁσίας χεῖρας πρὸς Κύριον.» Τί δὲ
8 (2 vers.)
οὕτως εἰς τεχνιτῶν ἐμβάλλεται χεῖρας τῶν ποιούντων τῆς σκηνῆς
22 (2 vers.)
καὶ πάλινδεσμούμενος χεῖρας καὶ πόδας καὶ εἰς
25
τὸ σχῆμα καὶ τὴν χεῖρα ἐκτείνων ἐπὶ τὸ δέξασθαί
25
διδούς τι ταῖς ἰδίαις χερσίν · ἄνευ δὲ τῶν τοιούτων
26
κυρίου λαβεῖν, τὰς ἐν χερσὶ πρῶτον ἐντολὰς κατεργαζέσθω προθύμως
27
ἡνίκα ἂν ἔχῃχείρ σου βοηθεῖν · μὴ εἴπῃς
32
φησί, πρὸς κύριον ὁσίους χεῖρας χωρὶς ὀργῆς καὶ διαλογισμῶν
43
καὶ θύραν γραφῆς κροῦε χερσὶν ἀρετῶν · τότε ἀνατελεῖ σοι
43 PG
σε, καὶ θύρας κροῦε χερσὶν ἀρετῶν. Τότε ἀνατελεῖ σοι
Eight Thoughts
1.7
ἀνεῖλεν ἀλλοφύλους, καὶ δεσμὰ χειρῶν αὐτοῦ διέσπασεν εὐχερῶς.
1.29
Χειρῶν ἔκτασις ἐτροπώσατο τὸν Ἀμαλὴκ
1.35
ἀγχόμενος χαλινῷ, καὶ τῇ χειρὶ πείθεται τοῦ ἡνιόχου, σῶμα
3.9
πολλοῖς · ἱκαναὶ γὰρ αἱ χεῖρες ὑπηρετῆσαι τῷ σώματι, καὶ
6.15
ὄψεις, καὶ διατείνει τὰς χεῖρας, καὶ τοῦ βιβλίου τοὺς
7.19
Λευκὴ γέγονε χεὶρ καλυπτομένη κόλπῳ, καὶ κρυπτομένη
On Prayer
pref.2 PG
τούτων ἐρᾷς τῶν ὑπὸ χειρῶν, καὶ ἐν χάρτῃ διὰ
106
ἅμα τοῦ̂ ἐκτεῖναι τὰς χεῖρας, ἐκεῖνον εἰς λέοντα μετασχηματισθῆαι
106 PG
ἅμα τῷ ἐκτεῖναι τὰς χεῖρας, ἐκεῖνον εἰς λέοντα μετασχηματίζεσθαι
106
ἀφίστασθαι, πρὶν ἢ τὰς χεῖρας κατάξῃ · τὸν δὲ μηδέποτε
106 PG
μὴ ἀφίστασθαι πρὶν τὰς χεῖρας κατάξει. Τὸν δὲ μηδὲ
109 (2 vers.)
οὐ πρότερον καθῆκε τὰς χεῖρας, ἄχρις οὗ τὴν συνήθη
Sch Ps
15.sch1
φησὶν Ἰὼβ, ἐδεξάμεθα ἐκ χειρὸς κυρίου, τὰ κακὰ οὐχ
16.sch7
αὐτὸν δύναμινἸὼβ χεῖρα λέγει Θεοῦ, ἡ χείρ
16.sch7
χεῖρα λέγει Θεοῦ, ἡ χείρ γὰρ σου, φησὶν, μή
16.sch7
τοὺς ἐχθροὺς τῆς εὐεργετικῆς χειρὸς τοῦ θεοῦ καλεῖ
16.sch7
Δαυὶδ ῥομφαίαν θεοῦ · χεὶρ δὲ εὐεργετικὴ θεοῦ οἱ
17.sch12
Καθαριότης χειρῶν ἐστιν ἀπάθεια ψυχῆς ἐκ
23.sch2
μηδὲ ἀθῷος ἦν ταῖς χερσὶ μηδὲ καθαρὸς τῇ καρδίᾳ
27.sch3
τὰ νοητά, ἔργα δὲ χειρῶν αὐτοῦ νομίζω εἶναι τὰ
27.sch3
τὰ αἰσθητὰ · Οὐχὶ ἡ χείρ μου, φησίν, ἐποίησε ταῦτα
27.sch3
αἱ ἀρεταὶ, ἔργα δὲ χειρῶν αὐτοῦ οἱ λόγοι τῶν
29.sch4
ζωὴ καὶ θάνατος ἐν χειρὶ γλώσσης.
46.sch1
οἱ ἄνθρωποι πεφύκασιν τὰς χεῖρας κροτεῖν · τοιγαροῦν κροτήσωμεν καὶ
87.sch4
Χεῖρα νῦν λέγει τὴν γνῶσιν
88.sch14
τῇ θαλάσσῃ τίθεταιχεὶρ τοῦ Χριστοῦ · ἐν δὲ
89.sch10
Ἔργα μὲν χειρῶν ἐστιν ἡ καθ' ἕκαστα
89.sch10
ἕκαστα πρᾶξις · ἔργον δὲ χειρῶν ἡ ἐκ τούτων ἐπισυμβαίνουσα
94.sch1
Χεῖρα νῦν τὴν πρόνοιαν λέγει
105.sch13
Χεῖρα λέγει τὰς κολαστικὰς αὐτοῦ
106.sch5
Ὥσπερ ὀφθαλμὸς κυρίου καὶ χεῖρες ὀνομάζονται δυνάμεις τινὲς νοεραί
118.sch20
Τὰς χεῖρας ἐπαίρομεν τῆς ψυχῆς διὰ
118.sch48
Δαυὶδ διαπαντὸς ἐν ταῖς χερσὶ τοῦ θεοῦ, πότερον ὡς
118.sch48
τὸ εἶναι ἐν ταῖς χερσὶ τοῦ θεοῦ. Ἡ γὰρ
143.sch5
Χείρ ἐστιν ἀλλοτρία λογισμὸς μετὰ
143.sch5
ἀλλ' αὐτὴ μὲν ἡ χεὶρ ἅπτεται τῶν πρακτικῶν · τῶν
143.sch5
δὲ θεωρητικῶν ἐστιν ἡ χεὶρ γνῶσις ψευδὴς αὐτῶν τῶν
Sch Iob
9.31
ψυχαὶ δικαίων ἐν χειρὶ θεοῦ.
Sch Prov
69
φύλαξόν με, κύριε, ἐκ χειρὸς ἁμαρτωλοῦ» καὶ «ἀπὸ ἀνδρὸς
69
μὴ παραδῷς με εἰς χεῖρας θλιβόντων με», «ὅτι ἕνεκέν
128 (2 vers.)
Οὗτος χειρὶ χεῖρας ἐμβάλλει ἀδίκως
203
τῇ ψυχῇ αὐτοῦ τὰς χεῖρας ἀδίκως, τὴν ἑαυτοῦ γῆν
203
αἱ γὰρ πρακτικαὶ ἀρεταὶ χειρῶν ἐπέχουσι λόγον, τὸν ἄρτον
Sch Eccl
10
Καὶ ὁ Δαυίδ · «εἰς χεῖράς σου παραθήσομαι τὸ πνεῦμά
26
Εἰ αἱ χεῖρες πρακτικῆς ἐργασίας εἰσὶ σύμβολον
26
ἐργαζόμενος δικαιοσύνην περιλαμβάνει τὰς χεῖρας αὐτοῦ · διόπερ καὶ ὁ
Admonition on the Marks of Serenity
3
εἰ δὲ μή, ἡ χεῖρ σου ἔστω ἐπὶ τῷ
3
δὲ μή γε ἡ χεῖρ σου ἐν τῷ στόματί
Disc.
81
ὥσπερ δάκτυλοί εἰσι τῆς χειρὸς δι' ἧς ὁ νοῦς
96
περιπατεῖν καὶ τὸ ταῖς χερσὶν ἐνεργεῖν, οὕτως καὶ ἐπὶ

χειραγωγός

Vices
2 A1 (+2)
αἰσχύνη, ἀγνωσίας ὁδηγός, [καταγνώσεως χειραγωγός]. Σωφροσύνη, ἀληθείας στολή, ἀσελγείας

χείριστος

Sch Prov
99
τὰς ἀρίστας ἢ τὰς χειρίστας.
Disc.
107
Γυναῖκες ἀλλόφυλοι αἱ χείρισται ἕξεις, ἐξ ὧν γεννῶνται

χειροτονέω

Sch Lu
4
ὕπαρχος μετὰ τὸν βασιλέα χειροτονηθεὶς · κατὰ τὸ ἀκόλουθον οὖν
4
οἴκων ἐπιμεληθέντες, ἐκκλησίας ἡγεῖσθαι χειροτονοῦνται · ᾗ φησι Παῦλος · εἰ

χειρόω

Prak
17
Γεδεὼν τριακόσιοι τὴν Μαδιὰμ χειρωσάμενοι.
Thoughts
12 (2 vers.)
γὰρ δυναίμην, φησὶν, ἐμαυτὸν χειρώσασθαιδεηθείς γε ἑτέρου
19
τῆς σῆς σφενδόνης τοῦτον χειρώσασθαι, ἔκβαλε καὶ σὺ λίθον
19 PG
τῆς σῆς σφενδόνης τοῦτον χειρώσασθαι. Ἔκβαλλε καὶ σὺ λίθον
Eight Thoughts
1.29
Ἀμαλὴκ, καὶ πράξεις ἐπηρμέναι χειροῦνται πάθη σαρκός.
Sch Iob
20.99
τὸ χειρώσασθαι οὐκ ἔκειτο ἐν τῷ

χείρων

KG
6.53
ἐμπαθής, φαρέτρα δὲ ἕξις χειρίστη λογισμῶν ἀκαθάρτων πεπληρωμένη.
6.53 PG
λογισμὸς, φαρέτρα δὲ ἕξις χειρίστη λογισμῶν ἀκαθάρτων πεπληρωμένη.
Ep
18.2
προαιρέσεως ἀποκλινούσης ἐπὶ τὸ χεῖρον. Ἐκ δὲ τῆς φύσεως
Ep fid
29 Grib (+1)
ἔχον τὴν ἐπὶ τὸ χεῖρόν τε καὶ κρεῖττον ῥοπήν
33 Grib (+1)
δὲ τὴν ἀπὸ τοῦ χείρονος εἰς τὸ κρεῖττον ἀλλοίωσιν
33 Eras
δὲ, τὴν ἀπὸ τοῦ χείρονος εἰς τὸ κρεῖττων ἀλλοίωσιν
33 Chapters
27
Γῆ ἐστιν ἕξις χειρίστη ἐξ ἀσεβείας καὶ παρανομίας
Vices
7 A1 (+2)
συνερυμμένος τρίβος τῶν χειρόνων] τὸ τριφάρμακον κέρασμα τῶν
Thoughts
14 (2 vers.)
ποιοῦντες ὄντως τὰ ἔσχατα χείρονα τῶν πρώτων. Ἐκ τούτου
31
προαιρέσεως ἀποκλινούσης ἐπὶ τὸ χεῖρον. Ἐκ δὲ τῆς φύσεως
Eight Thoughts
2.14
Μορφὴ κεκαλλωπισμένη κύματος χεῖρον βυθίζει · τοῦ μὲν γὰρ
Sch Ps
1.sch3
ἐστι λογικῆς ψυχῆς ἕξις χειρίστη, καθ' ἣν καὶ τοὺς
10.sch2
ἐμπαθής, φαρέτρα δὲ ἕξις χειρίστη λογισμῶν ἀκαθάρτων πεπληρωμένη.
32.sch8
κτίσις τὴν ἀπὸ τοῦ χείρονος ἐπὶ τὸ κρεῖττον σημαίνει
35.sch7
ὑπερηφανία ἕξις ἐστὶ χειρίστη, πῶς ἔχει πόδας; Ἢ
36.sch5
εὐόδωσιν τὴν ἐπὶ τὸ χεῖρον προκοπὴν λέγει, ὡς καὶ
36.sch5
γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον.
59.sch1
τοῦ κρείττονος ἐπὶ τὸ χεῖρον ῥοπή, ἡ δὲ ἀπὸ
59.sch1
ἡ δὲ ἀπὸ τοῦ χείρονος ἐπὶ τὶ κρεῖττον μεταβολή
59.sch1
κρεῖττον ἢ ἐπὶ τὸ χεῖρον ῥοπή · περὶ ψυχὴν δὲ
143.sch2
Ματαιότης ἐστὶν ἕξις χειρίστη λογικῆς ψυχῆς, καθ' ἣν
145.sch1
δὲ καὶ ἀπὸ τῶν χειρόνων ἕξεων εὑρήσεις ὀνομαζομένους τοὺς
Sch Prov
248
ἀγαθῶν λογισμῶν ἀποδιδόναι τοὺς χείρονας. Ἐὰν γὰρ μὴ ἰσχύσωσι
Disc.
93
τυχοῦσα βελτιωθήσεται, ἀμελείας δὲ χείρων ἔσται. Ἔλεγε δὲ ὅτι
93
ἐπὶ κρεῖττον ἢ ἐπὶ χεῖρον, καὶ οὕτως πολλὰ καταστάσεις
118
αὐτεξουσίου ἡ πρὸς τὰ χείρονα.

χερουβίμ

Sent alph II
18
Σωφροσύνη καὶ πραΰτης ψυχῆς Χερουβίμ.
18 PG
Σωφροσύνη καὶ πραότης ψυχῆς, χερουβίμ.
Sch Ps
17.sch6
ἵπταται δὲ ἐν τοῖς Χερουβίμ.
67.sch12
ἐπιβαίνει · Ἐπέβη γὰρ ἐπὶ Χερουβὶμ καὶ ἐπετάσθη.
79.sch1
μὲν κάθηται ἐπὶ τῶν Χερουβὶμθεός, ἀλλαχοῦ δὲ
79.sch1
ἀλλαχοῦ δὲ ἐπέβη ἐπὶ Χερουβὶμ καὶ ἐπετάσθη. Καὶ διὰ
79.sch1
σταθερὰν ἕξιν μηνύει τῶν Χερουβίμ, διὰ δὲ τῆς πτήσεως

χερσόω

Eight Thoughts
1.18
Χερσωθεῖσα γῆ ἀκάνθας τίκτει, καὶ