το λεγομενον οτι ο δηχθεις υπ' εχιδνης ου πολυ παθος υπομενει ει ομιλει αλλωι τινι υπ' εχιδνης δηχθεντι και εγω τοινον εν ταις πολλαις μου πληγαις την ψυχην μου παραμυθουμαι σοι διαλεγων πολυ τεθραυσμενηι οτι πολλοι και μεγαλοι οι των δαιμονων προς ημας δολοι φιλοτιμουμενους την γνωσιν Χ κτασθαι·

μονον γιγνωσκε οτι ουδε εις των πειφασμων τοιαυτην παρρησιαν διδωσι τηι ψυχηι καιρωι προσευχης οιαν διδωσιν ο την σαρκα καταλαμβανων πειρασμος ουδε ο κυριος ημων τοιαυτην απαθειαν τινι εμποιει ως τωι εν ομολογιαι τα επιτυχοντα υπομενοντι τε και της αναγκης(?) ταυτης καταφρονουντι. και αναπειθετω δε ο μακαριος Ιωβ ος μετα τον εν τουτωι τωι δερματι αγωνα τον θεον εωρακε και παρ' αυτου εμαθε τις η αιτια ων υπεμεινε πειρασμων.

και ημεις ει γαρ μονον εν ταις οδυναις ημων μελετωιμεν τον κυριον ευλογουντες τε και προς τους ημιν διακονουντας μακροθυμουντες ακουοντες δε ωφελιμων θεωριων διηγησις! ουτοι γαρ εισιν οι νομοι των ουτως πειραζομενων. ει γαρ οι ημας πειραζοντες εν τωι κατασπαν ημας απο των ανω μελετων πειραζουσιν, ημεις δε διατριβας ανθρωπων ρεμβομενων και γυναικων προσεπιτιθεμεν τας των εχθρων ημων πληγας ημεις διπλασιαζομεν. μνημονευε οτι και τους φιλους Ιωβ θελοντας θεωριαι λογων της θεου προνοιας τον θλιβομενον παρακαλεσαι ο πονηρος επωτρυνε πλανων τον μακαριον προς οργην ερεθιζειν, ειδως ο καταρατος οτι αλγουμενος ταχεως θυμουται.

μακροθυμησον δη εαν καλουσης σου αποκνωσιν υπαχουειν οτι και τουτο μερος εστι των πειρασμων· γεγραπται γαρ θεραποντα μου εκαλεσα και ουχ υπηκουσεν . και ει τις των γνωστων σου καταφρονει μη θαυμαζε οτι και οι φιλοι Ιωβ ανελεημονες προς αυτον ησαν, παντα δε ταυτα πραγματευει ο πονηρος θελων συγχεειν την διανοιαν ηι εις θεον ως ποιητην αποβλεπομεν τε και καθαραν προσευχην τωι θεωι προσαγομεν.

και μετα τουτων παντων ει οι πειραζομενοι μαλλον προσαγονται τωι θεωι τωι παρ' αυτου βοηθειαν ζητειν προσαγεσθαι δε προς τον θεον αγαθον εστι πειραζεσθαι αρα αγαθον εστιν, ει περ καθως λεγει ο μακ. παυλος· η θλιψις υπομονην κατεργαζεται εν ημιν, η οε υπομονη δοκιμην, η δε δοκιμη ελπιδα η δε ελπις ου καταισχυνει , οτι ποιει τον νουν αυτον δεκτικον της βασιλειας του ουρανου.

συ τοιγαρουν σωφρονουσα σπευδε καλον παραδειγμα γενεσθαι ου μονον ταις γυναιξιν αλλα και τοις ανδρασι ωστε αρχετυπον ειναι της υπομονης· οτι πρεπει μαθητηι Χ. εως αιματος αγωνιζεσθαι και πασιν αποδειξαι οτι και τας γυναικας ο κυριος ημων ωπλισεν ανδρειοτητι προς τους δαιμονας και τας ασθενεις ψυχας δοσει των τε εντολων και της πιστεως εδυναμωσεν +

ως προς γεωργον γεγραφας μοι αδιαλειπτως και ως γην πνευματικην εργαζεσθαι δυνατωι, συ δε εως του νυν ουχ εωρακας το αγριδιον μου ακανθων και τριβολων μεστον ουδε την αμπελωνα μου εξηραμμενην και ακαρπον ουσαν και πνευματικων βοτρυων εστερημενην.

αλλα μετα τουτων και τετολμηκαμεν ανευ της χαριτος ψυχας σαρκικας (? ομφακας) εψεσθαι και σωζειν απο σκληροτητος ζωης της κακιας και δι' ενδειαν υδατος της γνωσεως μυριακις καυσιν της χυτρας εποιησαμεν. αισχυνομαι δε περι της αξινης ημων ειπειν ποσακις ξυλα κοπτουσα πυρ προιει οτι λιθον επληξεν η καρδιαν λιθινην η ουκ οιδα πως αυτο ονομασω.

και μετα παντων τουτων και συ νυν καθαρον αργυριον ημιν επεμψας ημεις δε ως ευποιησοντες μεταστρεψαντες ανεπεμψαμεν· κυλικας γαρ η φιαλας ως ενετειλας οι ενθαδε ποιειν ουχ ισασι (oder ισμεν) μακαριοι δε εαν μη εκλειπωμεν του λογισμου.

μη ποτε τι παρωξυναμεν τον διακονον Ολυμπα; πλην δοξαζομεν τον κυριον ημων καταξιωσαντα ημας το αγιον πασχα ποιειν μετα ανδρος το κτηνωδες της ψυχης ημων δια της ομιλιας αυτου καταστειλαντος +

οτι λαβειν η γνωναι τις ουχ ηλπισε δια γραμματων επεστειλας ημιν α δε μαθειν επεθυμησαμεν ουχ εγνωρισας, τις σε εδεξατο και ει ευλογητος εστι και οπου κατοικεις (καθιζεις) και μετα τινων ησθα· ταυτα γαρ πανυ εβουλομην μαθειν.

ει δε μηδεν κατα το θελημα σου σοι επιτυγχανει μη θαυμαζε, μνημονευε ωι ουχ ην που την κεφαλην κλινει· ει γαρ τον κεφαλην του παντος οντα ου δεχονται ποσωι μαλλον τον ανθρωπον τον ως εστιν εν σχηματι εστωτα.

γιγνωσκεις δε και συ οτι η γη αλωπεξιν ουκ επανισταται ζητουσι ποιεισθαι αυτοις εν αυτηι φωλεους, επι δε τους φρεατα εν αυτηι σκαψαι αυτοις επιχειρουντας ποσακις κλινομενη πιπτει και αυτους πνιγει.

ημεις δε δοξαζομεν τον κυριον οτι δ’ αγαπης ημων μνημονευεις τε και παντι την της αγαπης σου ειλικρινειαν αποδεικνυς +

τα γραμματα εωρακα της οσιοτητος σου εν οις σφοδρα την σου προς ημας αγαπην απεδειξας και εκελευσας ημας τι των πονων ημων σοι πεμψαι, οτι κατα την εμην προαιρεσιν πεμψαι ουκ εβουλομην δια την μου προς την σωφροσυνην σου αιδω· νυν δε κελευσθεις ευκοπως υπηκουσα και επεμψα σοι τον λογον των αντιρρητικων ινα αναγνωις και κατορθωις το αν ελαττουμενον τι εκπληρων ει τινας των μιαρων λογισμων ουκ ακριβως εξεθεμεν και την κατ' αυτων αντιρρησιν ου καλως παρεταξαμεν. ομολογω δε τηι σηι τιμιοτητι οτι εως αρτι ου καθηκοντως τους δαιμονιακους λογισμους κατειληφα οτι πολλακις υπ' αυτων πολυ κεκωλυσμαι και μετα το οιχεσθαι σε απ' μου παθη αρρητα υπ' αυτων επαθον. νυν δε δοξαζω τον κυριον ημων δ α ηκουσα περι σου και εμαθον καθως προσηυξαμην.

ισθι μοι τοινυν κηρυξ εγκρατειας και ταπεινοφροσυνης (Ε) και καθαιρετης λογισμων και παντος υψωματος επαιρομενου κατα της γνωσεως του Χ. ινα γενηται παρρησια καιρωι προσευχης τωι νοι των τουτων περισσοτερων και μη γενηται μετακλινομενος η καμπτομενος η υπ' οργης πατασσομενος η υπ' επιθυμιας περισπωμενος. συμβαινει δε ταυτα τοις τε θυμωδεσι και γαστριμαργοις οι ημεραι ουκ αρχουνται και απο κακων φαντασιων νυκτος ου διασωζονται.

και συ γε δια τον κυριου ημων οισθα οτι η των θειων γραφων αναγνωσις εις την καθαροτητα πανυ συμφερει οτι τον νουν των τουτου του κοσμου του ορατου μεριμνων αφιστησι εξ ων διαστροφαι ακαθαρτων λογισμων υπογινονται δια των αυτων παθων τον νουν προς τα σωματικα πραγματα δεοντων τε και πηδωντων. αοκνως τοινυν λεγε μετα των αδελφων ινα τας γραφας τωι ωρισμενωι καιρωι αναγνωσι και μη αγαπωσιν τον κοσμον και τα εν αυτωι και φυλαττεσθων κλοπας λογισμων· αυτη γαρ η φυλακη εοτι φαρμακον απολλυον λυκους (? μυιας) και οι δαιμονες πανυ αυτο μισουσιν.

ο πολεμος ουν ο διακριτικως πολεμουμενος πολλων πειρασμων γεμει πολλην δε κατεργαζεται καθαρσιν καρδιας υπο δαιμονων ου καταγελωμενην ως ουκ εχοντων την διανοιαν η την ψυχην αδικειν. ωσπερ γαρ η δοφια καθηκοντως κρινει τα σωματικα ουτως και το διακριτικον τα εν τωι νοι τυπουμενα ειδη πεπιστευται διακρινειν, λογισμους τους αγιους απο των μιαρων, τους καθαρους απο των ρυπαρων και την των εμπαικτων δαιμονων τεχνην καταμηνυει μορφας αισθησεων η μνημης ενδυομενων ωστε την προς την Χ. γνωσιν ανατρεχουσαν ψυχην αποπλανησαι.

αναγχη αρα παντα τον ταυτην την στρατειαν στρατευομενον παρα του κυριου ημων το της διακρισεως δομα αιτειν ουδεν δηλαδη υστερουμενον των εις τουτου του δοματος την αναληψιν δεοντων α εστιν ως συνελοντι ταδε' εγκρατεια, ταπεινοφροσυνη, αγρυπνια, αποχωρησις του κουμου, προσχαρτερια προσευχης υπο της των θειων γραφων αναγνωσεως ενδυναμουμενη· ουδεν γαρ ως αναγνωσις των γραφων καθαροτητα της προσευχης κατεργαζεται· αι γαρ αρεται αποκοπτουσι τα παθη οντα επιθυμιαν και θλιψιν και οργην, η δε αναγνωσις μετα τας αρετας και την λεπτην (ελασσω) κοσμικην φροντιδα ημων εκριζοι τε και την διανοιαν ημων νοηματα ανειδεα της ουσιας της θειας γνωσεως μυει, ην ο κυριος ημων εν τωι ευαγγελιωι καλει ταμειον αλληγορικως εν ωι τον αγιον πατερα τον αποκεκρυμμενον οψομεθα +

πανυ διαφερει τηι αυτης αγαθοτητι η επιστολη ην ημιν επεστειλας και αγαθων γεμει καρπων ους δεδικαιωμαι τρυγων τε και θεριζων απ' αυτης και δια της ηδειας οσμης αυτων την οσφρησιν μου ανεψυξαν και ηυφραινον και γεγονα ολος εν τε χαραι και ευφροσυνηι·

ειθε γαρ τις δοιη τοιουτους πατερας παρακαλεσαι την ψυχην μου εν σχοτωι καθημενην και εν σχιαις της μετανοιας! και προσηκει ημας μνημονευειν την παροιμιαν την γεγραμμενην ωσπερ υδωρ ψυχρον ψυχηι διψωσηι ουτως αγγελια αγαθη εκ γης μακροθεν . ημεις δε τι ετοιμαζωμεν αντι τουτων ουκ εχομεν οτι πτωχοι και πενητες εσμεν, κρηιζοντες της θεου χαριτος και πολυ αδυναμουμενοι δεχεσθαι πλουσιως τους ξενους ημων τροφηι λογων πνευματικων·

οτι δε και εγω ην οτε ειχον αγριδιον και αμπελωνα ομολογω τε και ουχ αρνουμαι· κατησθιον δε το αγριδιον ακριδες και τον αμπελωνα μου διεφθειρε συς εκ δρυμου και ονοι αγριοι κατενεμησαντο αυτον. και ιδου καθημαι προς την της αρετης θυραι και η κειρ μου εκτεινομενη — ωφελε δε καλως εκτεινομενη ην — του αιτησαι δικαιοσυνην παρα των το ιερον εισιοντων.

αντιλαβου μου δη τηι προσευχηι και αντ' εμου ικετευε ινα μοι πετρος και ιωαννης πεμφθωσι και πετρος μεν δια των αρετων αυτου ιωαννης δε δια των θειων αυτου λογων στερεωσιν τας της αρετης βασεις και τα σφυδρα της γνωσεως ωστε καμε εξαλλομενον δια γνωσεως αλληγορικης εισιεναι τε εις το ιερον της γνωσεως και τους ιουδαιους εκκαταπληξαι +

παρηλθομεν εν αγνοιαι την οσιοτητα σου το πρωτων εις παλαιστινην πορευθεντες και ουχ ευρομεν λαβειν εφοδια της σωτηριας εις την οδον ημιν προχειμενην· και ισως παρα την οδον εσμεν ωστε αρπαζεσθαι ημας υπο των πετεινων η πετρωδη εσμεν και τα εξανατελλοντα ξηραινομεν η ακανθων μεστοι και ο λογος εν ημιν πνιγεται· δεομαι σου αφες μοι ταυτην την αμαρτιαν και υπερ των λοιπων μου ανομιων προσευχου·

τρεχομεν γαρ εν θαλασσηι μεστηι πνευματων τε και κυματων (και φοβουμαι ναυαγιαν) προς τε την πιστιν και την γνωσιν και την δικαιοσυνην πολεμιζοντων, και εν τουτοις ο κυριος εντος ημων καθευδει και ο νους ημων ου γρηγορει ο δυνατος αυτον δι αρετων εξεγειραι και σφοδρα ημιν επανισταται ο φευγων δρακων τοτε μεν τηι ουραι σαινων τοτε δε τωι στοματι δαχνων· τουτον δε ουχ ενι αλλως αποκρουειν η ει τις ολως καταφρονει εδεσματων και κτηματων και δοξης του κοσμου απο τουτων γαρ κομιζει εν ημιν ο πονηρος τους μιαρους αυτου λογισμους και μετακλινει τον νουν ημων δια λογισμων εμπαθων ωστε προσδεισθαι και μελεταν εν τοις ορατοις.

τουτοις τοις παθεσιν εχρησατο ο παμπονηρος και τους τρεις πειρασμους τωι θεωι ημων Ι. επηγαγεν οτε λιθους αρτον ποιειν αυτον ανεπειθε και οτε τον κοσμον παντα δωσειν επηγγειλατο και παλιν οτε οτι υπ’ αγγελων διακονεισθαι αξιος εστιν απο τεκμηριων λογων πνευματικων εξηγησατο. και εν τουτοις τις δυνατος αυτον εις τα οπισω αποστρεψαι; τις εσται Δανιηλ βοηθουμενος υπο του αγιου Γαβριηλ ος ποιων μαζαν εκ πισσης και τριχος και στηρος διαρρηξει τον δρακοντα; εγω ου δυνατος ειμι ως υπο των πειρασμων ηττωμενος· την ναυν ολην τωι κυβερνητηι παραδεδωκα του μη ειναι την πεποιθησιν ημων εφ' ημιν αλλ' επι τωι θεωι τωι τε πνευματι επιτιμουντι και την θαλασσηι κελευοντι τους δε εν τηι νηι εις ην ατενιζουδιν γην του θεληματος αυτου επαναγοντι.

πειθω δε τον υιον σου Αιδεσιον τον μου αδελφον το σωμα αυτου πιαζειν καθως δυνατον και καταδουλωσαι δια προσευχης και νηστειας και αγρυπνιας ως του επιθυμητικου της ψυχης θεραπευτικων ωστε μη γενεσθαι δεκτικην μυσαρων λογισμων τε και κακιας. και συντριβετω την οργην αυτου ος εστιν Ιουδας τοις δαιμοσι τον νουν παραδιδους· συντριψει δε αυτην δια ταπεινοτητος και μακροθυμιας και ελεους οτι υπ’ αυτων γενναται η αγαπη των Χ. μαθητων αποδεικτικη. επιμελεισθω της των γραφων αναγνωσεως οτι ου μονον αυτον σωτηρα του κοσμου μαρτυρουσιν αλλα και ποιητην των αιωνων και της εν αυτοις κρισεως τε και προνοιας. ταυτα αρκειτω ημιν λεγειν προς τον υιον σου.

τον δε ανδρα θεου και διακονον του Χ. οτι πολλην ημιν εδωκε παρακλησιν εν τηι ερημωι συνιστημι την οσιοτητι σου και πειθω σε καμψαμενον την ψυχην σου δουναι αυτωι καθως εγω αυτωι υπεσχμαι αυτος δε ευρησειν ελπιξει +

ουχ ως προς δικαιον δικαιως την ψυχην προς τον θεον εκτεινομαι οτι μεστω λογισμων ανομιας ουδε παλιν ως προς ποιητην προς τον κυριον εγγιζω οτι ου γιγνωσκω των τε ενσωματων και των ασωματων και της κρισεως τε και προνοιας τους λογους. ουδε παλιν ως ενωπιον του θεου εστηκα εγω ατιμος οτι εως αρτι ουκ εχω ακαλυπτωι τηι κεφαληι προσευχεσθαι ως τουτου του κοσμου τα ειδωλα φερων (E) και προσευχης καιρωι εν αυτοις λαλων· και αποχωρησιν πνευματικην του κοσμου υπισχνουμαι δια δε της ψυχης μου απαυστως μετ’ ανθρωπων συμπεριφερομαι εις πασαν θυραν κρουω πασαν δε πολιν διεξερευνω ειποτε δυναμαι οψωνια κενοδοξιας αγοραζεσθαι ως εις την της αθλιας μου ψυχης τα ματαια φιλουσης πληρωσιν. ταυτα εξαρκειτω περι λαζαρου σου ον ελεγες οικειν εν γνωσει των αβρααμ κολπων.

της δε σωφρονος διακονου Σευηρας την μεν προαιρεσιν επαινω το δε πραγμα ου δεχομαι· ου γαρ γιγνωσκω τι κερδανει εν ταυτηι επιπονωι μακρας οδου πορευσει οσα δε ζημιουνται αυτη τε και αι μετ' αυτης αποδειξαι δια κυριου εχω. αλλα την οσιοτητα σου αναπειθω τας τον κοσμον απολιπουσας ανευ αναγκης οδωι μη πορευεσθαι κωλυσαι· θαυμαζω γαρ ει εν ολωι τουτωι διαστηματι ουκ επιον υδατα Γηων η εν διαλογισμοις των φρονηματων αυτων η εν εργοις αυτων· εστι δε ταυτα της των σωφρονων καταστασεως απαλλοτρια +

ου δι' ευφημιων δυναμαι στεφανουσθαι ουδε δυσφημιαις θελω βαλλεσθαι αι γαρ ευφημιαι κενοδοξιαν παριστασι αι δε δυσφημιαι παλιν λυπην κατεργαζονται, ου δε κενοδοξια και λυπη αυτου και πισαι αι επιθυμιαι· θλιβεται γαρ ο των αυτου επιθυμιων αποστερουμενος, ο δε την αυτου προαιρεσιν επιτελεσας κενοδοξιαν κταται. Παυλου μεν εστι το δια των οπλων των δεξιων και των αριστερων νικησαι εμου δε εστι λεγειν· προσωζεσαν και εσαπησαν οι μωλωπες μου απο προσωπου της αφρυσυνης μου και παλιν· ιλασηι τηι αμαρτιαι μου πολλη γαρ εστι . ταυτα ειρησθω μοι προς τα αγια σου γραμματα.

διδαξον δε τας αδελφας σου και του υιους σου μακραν οδον μη πορευεσθαι εις τε ερημους τοπους ανεξεταστως μη οιχεσθαι· απηλλοτριωμενον γαρ εστι τουτο πασης ψυχης του γε κοσμου αποχωρησασης·

σπευδει γαρ πας ταυτην την της αρετης οδον μετιεναι ελομενος μη μονον της δι' εργου αμαρτιας απεχεσθαι αλλα μηδε δια λογισμου πλημμελειν· οτι η της δι' εργου αμαρτιας αποτροπη Μωυσεως εστιν η δε της δια λογισμου εντολη του σωτηρος ημων. και θαυμαζω ει γυνη περιαγομενη τε και μυριοις προσωποις συντυγχανουσα ταυτην την πολιτειαν επιτελεσαι δυναται +

γιγνωσκω σε οτι πολλων προβατων ει ποιμην και ευρηκας βοσκημα θεοσεβες ποιμαινειν εν βηθλεεμ ολιγον αυτων δια ραβδου το δε πολυ δια συριγμου. εγω δε ο αθλιος εν προβατον ποιμαινειν αδυνατω και απο στοματος λυκων αρπαξειν ου θελω. δια τουτο ιδου πεπληκται ολον πικρως υπο θυμον η υπο λυπης και τοτε μεν υπερηφανια (E) τοτε δε κενοδοξια αυτο διασπαι (?)·

αναπειθω τοινυν την οσιοτητα οου εντυγχανε υπερ εμου τωι ποιμενι Ι. ινα λυτρωσηι ημας απο των αγριων θηριων και με εις αριθμον της αυτου ποιμνης εισαγηι και ημιν νομην αρετης δωι τε και υδωρ της γνωσεως αυτου ημας ποτισηι +

σφοδρως εχαρημεν επ' οψει των αδελφων ημων τηι εν ερημωι ου τοιαυται συντυχιαι ου ταχεως ευρισκονται· και τι εδει ποιειν ημας ιδοντας αυτους; ουκ εθυσαμεν αυτοις μοσχον ως εως αρτι εν ζυγωι της πονηριας εζευγμενοι, ουδε της τε ευεξιας της ψυχης και της δικαιοσυνης της αγαπης αζυμα αυτοις επεψαμεν οτι εως αρτι την των καθαρων καταστασιν ου κεκτημεθα·

προεθεμεν δε αυτοις αρτον ξηρον σημειον της του νοος ημων ξηροτητος ουδεπωποτε βλαστησαντος ου χορτον απλοτητος ουδε συκην ηδυτητος ουδε ελαιον πιαινοντα. επι γαρ αμπελωνι η επ' αμπελωι ουδε εν φρονημαατι θαρρειν εχομεν οτι ουτως μακραν εσμεν απο της του ορατικου καταστασεως·

μονον πιστευομεν εν Χ. της πατροτητος σου εν προσευχηι μου αντιλωμβανουσης οτι απο τουδε σπερμα της δικαιοσυνης σπερουμεν επ' ελπιδι του της αληθινης γνωσεως σταχυας θερισειν +

ει ποθητον σοι μακαριας απαθειας το κτημα και την αγιαν Χ. γνωσιν δεχεσθαι θελεις παντα τα εις την της ζωης σου ευρεσιν προσηκοντα επιτηδευσον (πραττε) απο πασης της ψυχης σου και προσευχης καιρων αιτει σοφιαν παρα του κυριου δια της αυτου χαριτος σε απαθη καθιστασαν τε και την της δαιμονων πλανης μεθοδον σοι καταμηνυουσαν· ανευ γαρ αυτη η ψυχη ον ουδενι ευθυνει ο δε νους ουκ οξυκινητος εν τηι του αυτον ποιησαντος οψει.

δει τοινυν αυτον ειναι θαρραλεον κατα του αντιδικου αυτου ως αποδεικνυει ο μακαριος Δαυιδ τιθεις φωνας ως απο των δαιμονων του στοματος και αυτοις αντιλεγων· οταν γαρ οι δαιμονες ειπωσι ποτε αποθανειται και απολειται το ονομα αυτου λεγει και αυτος ουχ αποθανουμαι αλλα ζησομαι και εκδιηγησομαι τα εργα κυριου · και παλιν των δαιμονων ειποντων μεταναστευου επι τα ορη ως στρουθιον λεγει αυτος αυτος ο θεος μου και σωτηρ μου αντιλημπτωρ μου ου μη σαλευθω επι πλειον . ιδε δη φωνας αλληλαις αντιρρητικας και αγωπα νικην και ομοιωθητι Δαυιδ και αποβλεψον εις σαυτον·

ισθι θυρωρος της καρδιας σου και μη αφες λογισμον εισιεναι ανευ ερωτησεως, ερωτησον ενα εκαστον των διαλογισμων λεγων ημων ει η των εναντιων ημων και ει οικειος εστιν ειρηνην σε εμπλησει ει δε εναντιος θυμωι σε διαταραξει η επιθυμιαι σε ανασαλευσει. τοιουτοι εισιν οι των δαιμονων λογισμοι·

προσηκει τοινυν σε δοκιμασαι παντι καιρωι της ψυχης σου την καταστασιν ει τι προσδοκησαντος ως επ' ελπιδι ουχ ευωδωθη το θελημα σου και ει εν τινι εζημιωθης η αιτησας απετυχες η εδοξασθης η ητιμηθης η ωνειδισθης η ευφημηθης, κατα το ρημα του μακαριου αποστολου· δια των οπλων της δικαιοσυνης των δεξιων και αριστερων δι' ατιμιας και δοξης δια δυσφημιας και ευφημιας, ως πλανοι, ινα αποπλανηις σου την κενοδοξιαν, και ως αληθης παλιν, ινα εν σοι η Χ. γνωσις εντυπωθηι, ως αγνοουμενος κεκτησο ταπεινοτητα και ως επιγιγνωσκομενος κεκτησο παρρησιαν εν Χ, ως πτωχος κτηματων και πολλους πλουτιζων εν γνωσει κυριου ημων, ως μηδεν εχων δια δε πιστεως παντα κατεχεις. ταυτα εστι σηματα απαθειας πασης μακαριοτητος πληρους +

ουκ επιστολην ημιν απεσταλκας ω θαυμασιε αλλα ηδυ εδεσμα μελι σταζον και την ψυχην ημων γλυκαινον· ως γαρ περι ημων οιει ουτως γεγραφας και ως εν εσοπτρωι δια των λογων σου την προς με αγαπην σου διεγραψας.

ημεις δε ουχ ουτως εμεν ωστε προς το υπερ αλλων προσευχεσθαι αρκειν οτι καρδιας καθαροτητα ου κεκτημεθα ουδε προσωπον ακατακαλυπτον τηι λογικην φυσει δια ψυχης απαθειας επιγινομενον μετα επιγνωσεως της αληθειας· τις γαρ αν ειποι αγνην εχω την καρδιαν η καθαρος ειμι απο αμαρτιων κατα τον λογον σολομωντος .

ο θεος τοινυν ποιητης των ολων και ο κυριος Ι. Χ. αποστειλαι τον αγγελον αυτου ενωπιον σου και κατευθυναι την οδον σου οτι εταπεινωσας την ψυχην σου γραψαι ημιν και παρακαλεσαι· ταυτης γαρ μονης της παρακλησεως εν τηι ερημωι επετυχομεν παρα παντων των ημας αγαπωντων +

αρκουντως μακαριε περι των παρεληλυθοτων ημας επεισας και περι των μελλοντων παρεκαλεσας και ουδεν ο πρεπει αληθινον πατερα ποιειν τοις υιοις εξελιπες· και τι πραττω η παοχω; θελω μοναζοντως ζην ανθρωποις δε μη ομιλειν οτι αδυνατον τον θεον οραν εαν μη ολως καθολον απο της διανοιας ημων απωθωμεν τα παθη και τα τουτου του κοσμου ειδωλα προσκομματων τε και πληθους παγιδων μεστου· και προσευχομαι τουτων απαλλοτριωθηναι και εν τηι παρ' εμαυτωι οιησει (Ε).

θαυμαζω δε επι τηι σηι σωφροσυνηι οτι με βιαζεις την κελλαν αφιεναι τε και εις της θαλασσης τα κυματα εμπεσειν. την δε υμων ομιλιαν ου παραιτουμαι αλλα ικετευω τον θεον ινα μοι δωι την σωφροσυνην σου ιδειν τοις εμοις οφθαλμοις· προσευχου δε περι του υιου σου ευαγριου ινα μη καταισχυνηι αυτον ο κυριος απο της ελπιδος ταυτης +

παλιν προς σε και τους αδελφους σου γραφω· ου γαρ θελω τας των δαιμονων τεχνας αφ' υμων κρυβηναι επει δια χαριτος του θεου εν οδωι τρεχετε παρ' ην εις εκαστος των δαιμονων ενεδρευει ατενιζων εις τον μοναχον ει εις τινα μετακλινει εις την δεξιαν η εις την αριστεραν, η ει εν εκεινηι τηι μεσοτητι της βασιλικης οδου εμπεριπατει.

ως ει τις λεγοι οτι ο της γαστριμαργιας δαιμων αποβλεπει εις τον νηστευοντα ει η της νηστειας σχυθρωπια αυτου της ενδειας κατηγορει η δια του λογου αυτου τοιουτον τι εδηλωσεν η ει ποτε το της νηστειας αυτου θελημα δισταζει και αλλο μεν μελεται εντος αλλο δε αποδεικνυσι τοις ανθρωποις εκτοσθεν και ει ακροαται ακουειν λογους περι της του προσωπου αυτου χλωροτητος η του δερματος αυτου λεπτοτητος.

και ο πορνειας δαιμων παλιν τους των φροντιδων αυτου ορους τηρει ει ο μοναζων απανται γυναικι ει ως επιτυχοντως απηντησεν η εμηχανησατο ωστε συντυχειν αυτηι εν... και τους λογους αυτου εκπορευομενους σταθμιζει ει γελοιοι εισιν η προς σωφροσυνην αποβλεπουσιν· φυλασσει δε και τους του μοναζοντος οφθαλμους ει ποτε αναισχυντοι και την αυτου περιπατησιν ει εστι κομψοτερα η δια του τρυφερου αυτης το παθος καταβοαι και το ενδυμα αυτου δοκιμαζει ει εστιν ευτελες η ει καλον δια την γυναικα.

και ο της φιλαργυριας δαιμων τας τριβους ημων επισκεπτεται οπως προς τους πλουσιους εγγιζομεν και οτι παρ' αυτοις λεγομεν η πραττομεν ωστε παρ' αυτων λαβειν και ει περι της ημων πτωχειας ενωπιον αυτων στεναζομεν ως οτι δια το πληθος των πτωχων ημας θλιβοντων τον της παροικιας ημων τοπον καταλιπειν μελλομεν και ει τους πλουσιους χαριεντως υποδεχομεθα των δε πενητων ως ει τις φυγοι αποστρεφομεθα το προσωπον ημων.

τουτους τους δαιμονας και ο της κενοδοξιας μιμειται και αυτος προσεχων ει λεγομεν η πραττομεν τι εις ιερωσυνης δοξαν ημας επαγον η ει ποτε καλουντος (E) τινος ημας ως αναπαυσοντος απο της σκληρας θρησκειας ωσπερ (απο καματου) εκλυομενοι στεναζομεν ινα επαινεσθωμεν, και ει παλιν δοξης ενεκα τοις αλλοις καταμηνυομεν τι ημιν συμβαινει εν τηι κελληι ημων προς των αγιων αγγελων η των δαιμονων —

και πως μοι εγγιγνεται τας αυτων επιβουλας εξαριθμησαι εις ας αποβλεπων ο κυριος λεγει· γινεσθε φρονιμοι ως οι οφεις και ακεραιοι ως αν περιστεραι . δει γαρ ως αληθως τον μοναχον ειναι ακεραιον και πραυν και εν τηι πραυτητι αυτου γενεσθω η μαχη αυτου κατα τον προφητικον λογον . εστω δε οξυκινητος ο νους αυτου την οψιν ον δε τοις των δαιμονων δολοις δεδοκιμασμενος ως ο ιχνευμων τα των οψεων ιχνη τηρει, ινα εχηι λεγειν οτι ουκ αποκεκρυμμενα απ' εμου τα του πονηρου νοηματα και οι οφθαλμοι μου ορωσιν εις τους εχθρους μου και των μοι επανασταντων αχουει τα ωτα μου +

δει τους την οδον μετιεναι μελλοντας του ειποντος εγω ειμι η οδος και η ζωη μαθειν παρα των το πρωτον αυτηι περιπατησαντων, αυτοις τε διαλεγεσθαι περι του συμφεροντος και ακουειν παρ' αυτων το ωφελουν ου παρεισαγοντων ημων τι της ημων αναστροφης αλλοτριον. ταις δε κινησεσιν ημων εν τηι ημων κελληι προσεχωμεν ινα μη πλημμελωμεν·

των γαρ μιαρων λογισμων εισιν οι εν μεσωι της οδου ενεδρευουσι και εισιν οι παρα την οδον αποσπωσιν. οι μεν παρα την οδον κωλυουσιν ημας της των εντολων τηρησεως, ου δε εντος αυτης της των εντολων φυλακης ημας ουκ εμποδιζουσιν αλλα ως ανθρωπαρεσχουντας αυτας ποιειν ημας προτρεπουσι του της ημων εργασιας σκοπου διαφθαφτικοι. αναγχαιον τοινυν ημας παν οτι ποιουμεν δια τον κυριον ποιειν προθυμωι σπουδηι· γεγρααπται γαρ ο ελεων ον ιλαροτητι .

τι γαρ ωφελημα ει την πλεονεξιαν μεν δια δικαιοσυνης και τα παθη της γαστρος δι εγκρατειας αποτιθεμευα, αλλα δε παθη της κενοδοξιας η του γογγυσμου ενδυομεθα και ημιν καιρωι προσευχης συμβαινει α ημιν προς των προ τουτων παθων συνεβη; οι γαρ του αντιδικου ημων ποροι επιτηδευουσιν ωστε ημας του θειου φωτος του εν τηι καρδιαι κατα προσευχην ανατελλοντος αποστερειν· περι τουτων των λογισμων βοαι ο μακαριος Δαυιδ εν οδωι ηι επορευομην εκρυψαν μοι παγιδα και παλιν σχοινια διετειναν παγιδας τοις ποσιν μου +

τωι δαιμονιωδει λογισμωι τρεις αντικεινται λογισμοι τεμνοντες αυτον εν τηι διανοιαι χρονιζοντα ο μεν πρωτος ο αγγελικος χρυπτως εν ημιν ενυφεστως, ο δε δευτερος ο εκ της ημετερας προαιρεσεως ρεπουσης επι το κρειττον, ο δε τριτος ο εκ της ανθρωπινης αναδιδομενος φυσεως καθ' ον κινουμενοι και εθνικοι αγαπωσι τα ιδια τεκνα και τους αυτων τιμωσι γονεις.

τωι δε αγαθωι λογισμωι δυο [μονον] αντικεινται λογισμοι ο τε δαιμονιωδης και ο εκ της ημετερας προαιρεσεως (ραιθυμιας) αποκλινουσης επι το κειρον. εκ δε της φυσεως (απο θεου) ουδεν εξερχεται κακον· ου γαρ απαρχης γεγοναμεν πονηροι ειπερ καλον σπερμα εσπειρεν ο κυριος εν τωι ιδιωι αγρωι.

τοιγαρουν σχιζουσιν τε και σχιζονται οι λογισμοι, σχιζουσιν τους κακους οι αγαθοι τε και παλιν υπ' αυτων σχιζονται· το δη αγιον πνευμα εις την πρωτην του λογισμου υποθεσιν αποβλεπον κατ' αυτην καταχρινει ημας η δικαιοι.

εστι δε τα ειρημενα ωδε· αναβαινει μοι λογισμος ξενοφιλιας δια τον κυριον ο δε πειραζων υπογενομενος σχιζει αυτον εν εμοι (E) υποβαλλων κενοδοξιας προαιρεσιν και παλιν εγγινεται μοι λογισμος ξενοφιλιας δι' ανθρωπαρεσκειαν λυεται δε και ουτος δια του αγαθου λογισμου δια τον κυριον εν ημιν την αρετην επιτελουντος·

εαν ουν εν εργοις αγαθοις τον πρωτον λογισμον κρατουμεν υπο του δευτερου πειραζομενοι τον του πρωτου μισθον ληψομεθα δια το ημας ανθρωπους οντας προς δε τους δαιμονας παλαιοντας ορθον λογισμον αδιαφθαρτον κατεχειν αδυνατειν. ουδε τον κακον λογισμον απειραστοι κατεχειν δυναμεθα δια το του κρειττονος το επιλοιπον εν ημιν καταμειναι· πλην ει λογισμος καταργων εν τινι χρονιζει αντι του καταργουμενου υφισταται και προς τουτον τον λογισμον η του ανθρωπου ενεργειω γινεται +

ιχανως παρακεκληκεν ημας της οσιοτητος σου τα γραμμαατα και το πληθος των θλιψεων μου ανεψυξεν· αλλα δοιη σοι ο κυριος ευρειν ελεος παρα τωι κυριωι εχεινηι τηι ημεραι επει ημας τους αμαρτωλους και ταπεινους ουδεν δε της αγαπης σου αξιον εχοντας εμνημονευσας.

εγω δε σφοδρως ηθελον τη σωφρονι παρθενωι τι εις την ζωην (σωτηριαν) αυτης συμφερον δουναι αλλα η των επειγομενων ταχυτης ουχ αφηκε· πλην α προειπομεν (προεπεμψαμεν etc.) δια κυριου πασηι προαιρεσει (προθυμιαι) αυτηι παρεδωκαμεν ινα εν τωι νοι προσευχηται αδιαλειπτως την τε επιθυμιαν δι’ εγκρατειας πιαζηι και τον θυμον δια πραυτητος γαλινωσηι· υπο γαρ τοιουτων λογισμων (Ε) πνιγεται ο θεου λογος ος εν ημιν υφεστως κατα την δυναμιν ημων επιτελειται, δια τε των κρυπτων της αρετης ημων εργων εν ημιν οφθηναι βουλεται και τον αποκρυπτον πατερα και ποιητην εν ημιν αποδειξαι +

δεδεκται μοι η πνευματικη σου προαιρεσις και θαυμαζω σου το φιλομαθες και επι τηι προκοπηι σου χαιρω οτι επιβαλουσα την κειρα επ' αροτρον ουχ εις τα οπισω αποστρεψασα τον διαφθαρτον κοσμον επιζητεις και τα προσκαιρα αλλα τον καλον αγωνα αγωνιζηι ωστε στεφανωι της δικαιοσυνης στεφανουσθαι τε και τον νυμφιον Χ. εφοραν ον δια αγαθων εργων ζητεις· αυτη γαρ εστιν αληθινη ζητησις δι' εργων ζητειν τινα τον κυριον·

ουδεις γαρ ποιων ανομιαν ζητει δικαιοσυνην και μισων τον πλησιον ζητει αγαπην και ψευδομενος ζητει αληθειαν. αυτη αρα εστι ζητησις κυριου τηρησις των εντολων μετα πιστεως ειλικρινους και επιγνωσεως της αληθειας.

τουτων δε ο τυπος τις εστι διδασχει σε ην σοι απεστειλαμεν γραφην γνωριζουσα σοι την στενην και τεθλιμμενην οδον, επαναγουσαν δε εις την βασιλειαν του ουρανου τον (δι' εργων) πειθομενον +

δυο χρηιζομεν παρακλησεως εγω και συ αδελφε μου αγαπητε Ευσταθιε ως υπο του κοινου πατρος εγκαταλελειμμενοι· και εγω παρακλησεως ου μειον σου χρειαν εχω ει και νυν παρακαλεσαι σε επιχειρω· οισθα γαρ πως με ηγαπησεν ο μακαριος της σης οσιοτητος ημιν μεσιτευουσης καρποφορουσης τε και αυξανουσης. και νυν πιστευω εν τωι κυριων ημων ος σοι εδωκεν πατερα παππα Ονησιμον οτι ουτος σοι εις πασαν παρακλησιν αρκει τε και ημιν εξαρκεσει περι των αμαρτιων ημων εντυγχανειν.

πλην και τα νυν καλως πεποιηκας παρακαλεσας ημας δια των αγιων σου γραμματων και εδηλωσας την σου προς ημας αγαπην υπερ παντα εν κυριωι υπερβαλλουσαν. δοιη σοι ουν ο κυριος κατα την καρδιαν σου και κατα παν φρονημα σου αποτελοιη οτι τιμας τους ταπεινους και αμαρτωλους ουδεν της σου αγαπης αξιον εχοντας +

πολλακις ημας παρακεκληκας το μεν δια γραμματων το δε δια αγνων αδελφων επιφοιτησεως και τι ανταποδω τωι κυριων οτι ολην την χαριτα ταυτην παρα σοι ηυρηκα; μολις γαρ ευρισκει τις πατερα γενναιον· πλην δοξαζω τον κυριον ημων και την ημεραν της αναστασεως αυτου ηι μοι το αγιον σχημα δεδωκας τε και τωι των μοναχων αριθμωι συνεμιξας. αναπειθω δε σε προσευχεσθαι υπερ εμου ινα τον αγαθον αγωνα αγωνιζωμαι τε και των σου προσευχων καταξιωθω· και μη σε βαρυνηι τουτο ποιειν διαπαντος προς ημας δια αγνων ανθρωπων προς δε ερχομενων και εν πασαις αιτιαις δι' αυτων επισκεψον ημας.

ασπαζου εκεινην την πολυ εν κυριωι κοπιασασαν· ασπαζομαι παντας τους μετα της δης οσιοτητος +

πανυ παρακεκληκεν ημας ο διακονος σου ο αγνος Ολυμπας και πολλα διηγησατο ημιν περι των κατορθωματων σου και πως τα προβατα σου ποιμαινεις ολιγον δια ραβδου και το πολυ δια συριγμου και πολλα των προβατων των εξω νειμαμενων ετρεχον απο τουδε προς την νομην σου τε και ποτον και ωμολογησαν εν ενι ποιμενι δι’ ενος.

ημεις τοινυν εν τοις πρωτοις μεν μεμαρτυρηκαμεν εμπροσθεν παντων αδελφων περι δε του δευτερου αυτοι οι εποπται ημιν μαρτυρες εγενοντο οι και εγνωρισαν ημιν (το προτερον? Ε) περι της συμφωνησεως της εκκλησιας ως δια της πραυτητος σου η των εχθρων σκληροτης εσβεσται· εγενου γαρ πραυς και μαχητης κατα τον λογον της προφητειας .

γενοιτο το της προσευχης σου αποτελεσμα σωτηρια των μακραν ωστε και ημας δια των προσευχων σου στηριχθεντας προσελθειν ιερουσαλημ, γενεσθαι δε συμπολιτας των αγιων και οικειους Χ. δοξαζοντας τον νικην ημιν δοντα +

εγω μεν δια του κυριου προειλομην ζωην μονηρη διαγειν σε τους λογισμους καθελοντα τε και παν υψωμα επαιρομενον κατα της γνωσεως Χ. συ δε των πραιτωριανων αποτρεψαμενος — ει δη αληθως αποτετραψαι — ως την δικαιοσυνην εργωι τετελειωκας ουει και παλιν ως και υπερεκεινα τουτου κατηντησας ωστε δυνασθαι λεγειν τα εκουσια του στοματος μου ευδοκησον κυριε ως παντα τα εν γομωι επιτελεσαντα.

τους γαρ αλλους ουκ εννοεις λογισμους της καρδιας εκπορευομενους τε και τον νουν σπιλουντας οι ει συγκατατιθεται εν τηι διανοιαι μετακλινουσιν αυτον προς την αμαρτιαν· περι δε τουτου πνευματικη αντιρρησις κειται ως εις εμποδισμον της αμαρτιας της τε κατα προαιρεσιν και της δι' εργου· συμφωνειν δε τηι αμαρτιαι καν εν λογισμωι αμαρτια λογιζεται επει μωυσης σε διδασκει λεγων μη συμφωνει αυτοις και ο κυριος εν τωι ευαγγελιωι ως μοιχου καταδικαζει του εμπαθως εις γυναικα βλεποντος και του εις τον αδελφον αυτου καν εν διαλογισμωι οργιζοντος.

αυται αι εντολαι την ανομιαι συγκαταθεσιν της καρδιας εκριζουσι τε και την του κυριου οδον εν τωι νοι ευτρεπιζουσιν· οι δε ανοητοι ως γελοιον τι φροντιζουσιν το ταυτην την οδον πορευεσθαι και οιονται οτι παραυτικα την αποστολικην οδον εξετελεσαν ως της νομου τηρησεως δια των του σωματος μονον παθων κωλυομενης· οι δε εκ τουτων λογισμοι ολιγοχρονιοι εισι ο δε φθονος και η μνησιχακια και εως της πολιας συμπαρεκτεινονται.

ισως οι απο πραιτωριανων λογισμοι ου με καταποντιζουσι· μη ποτε εν λογισμοις κενοδοξιας καταποντιζεσθαι με ου δυνατον; προσεχε μη ποτε σωματικως εν ιερουσαλημ παροικουντος σου ο νους υπερεκεινα βηθανιας ηι λογισμοις φιλαργυριας και ευτραπελιας δεδεμενος και τεθραμμενος λογοις αγορασεως τε και πρασεως αλος και οξους και ελαιου και αρτου μυριων ποσων πεινωντων του επιουσιου αρτου χρηιζοντων.

αλλ' αφες μοι δεομαι σου, προς γαρ την επιστολην σου αποκεκριμαι σοι οτι γεγραφας ως παροικεις εν τοπωι θεου δεκτικωι του ουρανον τε και γην ποιησαντος· γιγνωσκε οτι μεοος σου στηκει κατα ιωαννουυ του βαπτιστου τεκμηριον προσμενων σε εστε δια των εργων σου βηθλεεμ εσηι και δια της πνευματικης οψεως της καθαρας φυσεως σου αναστασις*) εσηι και δια της επιστημης σου των θειων λογων αναληψις και κληθησηι ορος ελαιων.

ει δε βουλει γιγνωσκειν την της καρδιας σου καταστασιν τις εστιν ει σπουδαια εστιν η αμελουσα βλεψον εις σαυτον κατα καιρον προσευχης τισι λογισμοις εντυπουται ο νους σου και ει διασπαται λογισμοις εμπαθεσιν η απαθειαι· και εαν παθη αυτωι πολεμωσι δηλον εστιν οτι αι θειαι εντολαι αυτωι εξουδενουμεναι και τα παθη υπανατελλοντα εν αυτωι θυμον τε και επιθυμιαν κινουσι μετα πληθους κακων και οδυνων· εαν δε δν ταραχηι ηι λογισμων καπνωδων (?) γνωστον οτι της τε αναγνωσεως και της προσευχης ουκ επιμελειται, αλλ' εν πραγματειαις ματαιολογιων η μελετη αυτου, και τουτο αυτωι αιρετον λεγειν και ακουεν τι καινον. αλλα αγωνιζου τον αγαθον αγωνα ινα στεφανωι δικαιοσυνης στεφανωθηις τε και τον νυμφιον Χ. ιδηις ον τανυν δια καλων εργων ζητεις· εστι δε τουτο αληθινη του κυριου ζητησις +

ευλογησαι προσδοκατε με και παρακλεσαι υμας αδελφοι αγαπητοι· τουτο γαρ γεγραφατε· εγω δε τοιαυτης παρακλησεως τε και ευλογιας αλλοτριος ειμι, ου γαρ τας δεκατας μελχισεδεκ προσενηνοχα ουδε εκ της των βασιλεων μαχης επανηλθον νικηφορος. ειρηται γαρ ουτος λημψεται ευλογιαν παρα κυριου αθωιος κερσιν και καθαρος τηι καρδιαι ος ουκ ελαβεν επι ματαιωι την ψυχην αυτου και ουκ ωμοσεν επι δολωι . αλλ' ουκ εστι κτασθαι καθαραν καρδιαν ανευ τελειας εξουσιας των δαιμονων·

εγω δε προσωζεσαν και εσαπησαν οι μωλωπες μου απο προσωπου της αφροσυνης μου . εις αγραν ουχ ικανουμαι ως καταισχυνων και ουκ αξιος ειμι πνευματικην σαγηνην πιστευθηναι ωστε ως δια περιβολης του λογου τους απο αρετης εις βαθη κακιας πεσοντας αγρευειν· μονον προσευχομαι εκ της θαλασσης ρυεσθαι και μη γενεσθαι υπ' εκεινον τον δρακοντα τον υπο των αγιων αγγελων εγκαταπαιζομενον εκμυκτηριζοντα δε εν τοις ανθρωποις. ος αν δη προαιρηται και τα νυν φορβεαν αυτωι επιβαλειν και κρικωι την ρινα αυτου τρυπαν κτασθω πραυτητα ως μητερα της γνωσεως ηι μωυσης επηινεσθη κατα την μαρτυριαν οτι πραυς ην παρα παντας ανθρωπους και προσωπον κατα προσωπον ελαλησεν μετα του θεου και εμαθεν λογους των οντων οψει και ουκ αλληγορικως.

μηδεις επι μονηι εγκρατειαι εστω πεποιθως δεομαι υμων· ου γαρ ενδεχεται οικοδομειν αφ' ενος λιθου ουδε απο μιας πλινθου οικιαν επιτελεσαι. εγκρατης οργιλος ξυλον ξηρον κατα τον κειμερινον χρονον ακαρπον δις αποθανον και εκριζουμενον· ο οργιλος ουκ οψεται τον εωσφορον ανατελλοντα αλλ' απεισιν οθεν ουκ εστιν αναστροφη, εις γην σκοτεινην και αμαυραν, εις γην γνοφου αιωνιου ου φως ουκ εκλαμπει ουδε εστιν οραν ζωην των ανθρωπων.

η εγκρατεια μονον το σωμα πιαζει η δε πραυτης τον νουν ορατικον ποιει· και γαρ ουδεν αλλο τα πεπυρωμενα του πονηρου βελη κατασβεννυσιν ως γνωσις θεου, οτι βελος καιομενον εστιν ο δαιμονιωδης λογισμος υποκινων επιθυμιαν ου καθηχουσαν· τουτο δε το βελος η ουκ εδεξατο ο νους φωτεινος τε την οψιν και εν τηι θεου μελετηι κατεχομενος η ει εδεξατο ταχεως αυτο αποβαλλει της γνωσεως αυτον ως επι πτερωι αναρπαζουσης τε και του σωματικου κοσμου χωριζουσης· ανευ γαρ του σωματικου του κοσμου τουτου αδυνατον τον του δαιμονος λογισμον υφιστασθαι οτι τοιουτοι λογισμοι σωματικα πραγματα ενυποτυπουσι.

φευγωμεν τοινυν αδελφοι αγαπητοι και μη κατεχωμεθα εν τουτωι τωι κοσμωι καταφρονωμεν εδεσματων και ποτου· τα βρωματα τηι κοιλιαι και η κοιλια τοις βρωμασιν ο δε θεος και ταυτην και ταυτα καταργησει · εκβαλωμεν ημων την πλεονεξιαν ητις εστι μητηρ ειδωλολατρειας, φευγωμεν απο της κενοδοξιας οτι πασα δοξα ανθρωπων ως χορτος μαραινει και μετ' ολιγον το ανθος αποβαλλει, αντεχωμεθα δε θεου λογου εις αιωνα μενοντος τε και ημας εις αιωνα καθισταντος εν τωι κυριωι ημων Ι. Χ.

περι δε του της ακηδειας λογισμου γεγραφατε τινα οικον αναγκη εγκαταλειπειν τον πνευματικον η τον σωματικον· οτι τουτον τον σωματικον πανυ μισει ο υπ' ακηδιας πειρωμενος· υπο δυο γαρ παρενοχλειται ο ακηδιαζων του τε μισους και της επιθυμιας· ο γαρ ακηδιαζων μισει τα παροντα και επιθυμει τα αποντα και οδον η επιθυμια τον μοναχον κατω ελκει. τοσουτον ο μισος αυτον της κελλης αποδιωκει και εστιν ομοιουσθαι αυτον ως κτηνος αλογον ... ο η μεν επιθυμια απο των εμπροσθεν ελκει το δε μισος οπισθεν διωκει.

εγκαταλιπειν δε τουτον τον οικον ονειδος εστι και σημειον ηττης, συμβαινει δε ταυτα τοις κατα μονας καθημενοις. εν αιγυπτωι γαρ και κοινοβια δια πολλων κελλων συνεστηκεν και εις εκαστος των αδελφων (οιχεται) εις την αυτον κελλην μοναζεται εργαζομενος κερσιν και προσευχομενος· συναγονται δε εις εν καιρωι σιτισμου και καιρωι προσευχων κατ' ορθρον και κατ' οψιαν +

εγω ειμι εις των την εγκρατειαν επαινουντων ευχομαι δε κατ' αυτην ζησαι μετα μακροθυμιας τε και αγαπης. ανευ γαρ τουτων τι η εγκρατεια; σποδος εστιν επιλοιπος πυρος υπο της αγαπης ζεας ανημμενου· οτι η εγκρατεια μονη εκεινηι τηι μωραι παρθενωι ομοια του νυμφωνος εκκεκλεισμενηι δια το αυτης το ελαιον επιλιπειν τε και την λαμπαδα αποσβεσθαι· λαμπαδα γαρ καλω τον νουν πεποιημενον μεν ωστε το μακαριον φως καταλαβειν δια δε την αυτου σκληροτητα της θεου γνωσεως αποπεσοντα. ου γαρ εκλειπει το ελαιον ο θυμος κρατει. ταυτα μοι ειρησθω προς πυμας αδελφοι αγαπητοι.

περι δε εκεινου του φευγοντος δρακοντος υμας βιαζομενου μη φροντιζετε μηδε τι λσγιζεσθε αυτον φοβουμενοι· εστι γαρ δουλος δραπετης κακως ζησας και τον δεσποτην αποδρας, μη δοτε αυτωι τοπον εως του θανατου. ο κυριος δεδωκεν υμιν οφεις τε και σκορπιους καταπατησαι και απο φωνων (?) των δαιμονων φοβεισθε ως συριζοντων; ψαλλετε νυκτος και ημερας εαν παραταξηται επ' εμε παρεμβολη ου φοβηθησεται η καρδια μου κτλ .

ουκ αυτος εστιν εκεινος ο αιτησας παρα του κυριου την αγελην των χοιρων και αυτος ηιτησε το πρωτον τα κτηματα Ιωβ; ει τοις το χοιροις και τοις ονοις ουχ εχει πλησιαζειν ανευ συγχωρησεως του διδοντος εν εικονι του θεου πως εξουσιαζει; ημεις κατεδουλωσαμεν ημας αυτους τοις δαιμοσι δι’ απιστιαν. μη ταραχθητω η καρδια υμων μηδε φοβεισθω

απειλειν μονον εχει ο δρακων ει γαρ εδυνατο τους τοιχους αν καθ' ημων κατεστρεψε· ταρασσεται δε και στενοχωρειται οτι απετυχε της ψυχης της το πριν αυτωι πειθομενης, επιτιθεται δε τοις υπερ αυτης δεομενοις παρα τωι κυριων· ηγαπα γαρ αν και μετα τον θανατον αυτης εξουσιαζειν. τοιγαρουν μη αυτωι καταλειπετε το καταλυμα υμων οτι ουχ αξιοι εστε ταυτης της ηττης. πιστευομεν εν κυριωι οτι εξαποστελει τον αγγελον αυτον αφ' υμων διωκοντα ως νεφελην ανυδρον.

στηκατε δη εν κυριωι και μη φοβεισθε αλλα προσευχεσθε υπερ αλληλων τε και υπερ ημων ινα ο κυριος τον αγωμα ημων τελεσηι και ημιν τον στεφανον της δικαιοσυνης δωι· υμων δε παντων τα ονοματα εγγραψαι ο κυριος εν βιβλωι ζωης +

γιγνωσχω σε πολλακις μελετησαι εν τωι πνευματικωι ποτηριωι· ελαλησας γαρ μετ' εμου περι της ψυχης αθανασιας και ηρωτησας με περι της καταστασεως τουτου του σωματος τον σωματικον κοσμον τηι ψυχηι αποδεικνυοντος δια δε των αυτου κινησεων τα περι αυτου νοηματα δηλουντος.

ει τοινυν επιποθεις την του κτιστου σοφιαν οραν μνημονευε τας θεου εντολας τον νουν ωστε τουτου του ποτηριου πνευματικου αξιον ειναι καθαριζουσας, οτι εις κακοτεχνον ψυχην ουχ εισελευσεται σοφια ουδε κατοικησει εν σωματι καταχρεωι αμαρτιας

μεμνησο της ορθης πιστεως και γνωθι οτι η αγια τριας ουχ εν οψει των σωματικων ουδε εν θεωριαι των ασωματων σημειουται ουδε τοις πραγμασιν εναριθμειται διοτι ως δια χαριτος προς την γνωσιν της ψυχης κατακκλινεται· τα γαρ κτισματα εξ ουδενος εγενετο η δε αγια τριας γνωσις ουσιωδης εστιν ανεξιχνιαστος τε και ακαταληπτος.

ου γαρ συμφερει αποβλεπειν εις τους των εθνων σοφους τον θεον περιεκτικως καλουντας πνευμα γνωστικον και πυρ ως δη ουκ εχοντα ειδος αλλα μεταβαλλομενον τε και ομοιουμενον οις αν θεληι. τουτο δε θεου ουχ οικειον αλλα των δαιμονων των υπερβαλλοντως υπ' εχεινων σεβομενων, εν πασι δε τοις σωματικοις ευχερως μεταμορφουμενων +

ουδεις θησαυρον πιστευεται και υπνοι και ουδεις δεχεται βαπτισμα επιστροφης (μετανοιας?) και ουκ αγρυπνει καθως λεγει σολομων· μη δωις υπνον σοις ομμασι μηδε επινυσταξηις κτλ . υπνον της λογικης φυσεως καλει την δι' εργου αμαρτιαν ως την ψυχην του αγιου φωτος αποστερουσαν, νυσταγμον δε τον λογισμον το πρωτον τηι ψυχηι επελθοντα μετα δε καλειται υπνος δια το ανεγερτον. μηδεις δε οιεσθω οτι αδυνατον γενεοθαι τουτο ωστε ημας εξεγερθηναι· το γαρ αγιον πνευμα ου τας ημων συμφορας εμποδιζει γενεσθαι, οτι ημων εστιν αγωνιζεσθαι εν τοις δυνατοις γενεσθαι και μη γενεσθαι. ο γαρ νομος ου τας της φυσεως συμφορας περικοπτει αλλα εντολην διδωσι εν τοις τηρεισθαι δυναμενοις.

ου γαρ βλεπω εις τους την κακιαν εις την φυσιν παρεισαγοντας τε και τον νομον ως ου καθηχοντα τιθεντας· ει γαρ πασα κακια απο του λογιστικου η του θυμικου η του επιθυμητικου πεφυκε γενεσθαι ταυταις δε ταις δυναμεσιν εστι χρησθαι καλως και χακως, δηλον οτι εκ χρησεως ου καθηκουσης γενναται η χακια· ει δε τουτο ουτως εχει ουδε εν δη της ψυχης κακον υπο θεου εκτισται.

αλλ' ουδε εν των σωματων λεγω οτι κακως εκτισται· παν γαρ δεκτικον της θεου γνωσεως της δε γνωσεως την αγνοιαν προαιρουμενον τουτο κακον καλειται· αλλα γαρ ουκ εστι σωματικη φυσις της γνωσεως δεκτικον ωστε ουδε εν των σωματικων δει κακον καλεισθαι, οι δε καλουντες αυτο καταισχυνωνται. ημεις οε δι' αρετων σπευδωμεν στησαι αυτο εμπροσθεν θεου δια των εργων ελεγχοντες οτι ον ο θεος εθετο νομον ολον καλως εθετο +

ιωαννης ο βαπτιστης τοις στρατιωταις προς αυτον εγγιζουσιν τε και περι της ζωης αυτων επερωτωσιν ειπεν μηδενα συκοφαντησητε και αρκεισθε τοις οψωνιοις υμων εγω δε προς την σωφροσυνην σου τοιουτον τι ου λεγω· υπερεκ κεχυται γαρ εν σοι η χαρις του Χ. και οιδα οτι βοηθος τε ει των συκοφαντουμενων εν τηι σπουδηι σου και τους πτωχους απο των οψωνιων σου ψωμιζεις· οτι και ημιν εν ιλαροτητι την ξενοφιλιαν σου εδειξας μετα της συζυγου σου της ταπεινοφρονος Χ. δουλης παν εις την ημων τιμην και αναπαυσιν εργαζομενης. δοιη υμιν ο κυριος ελεος ευρειν εν εκεινηι τηι ημεραι και επελθοι εφ' υμας η ευλογια των πατερων υμων, αγιασαι ο κυριος υμων τα εργα και φυλαξαι τον οικον υμων και πασαν πληγην υμων αποδιωκοι.

εστε δε και υμεις αοργητοι και ελεημονες, παν ποιειτε εν μακροθυμιαι, μηδεν μετα κυριου και της γνωσεως αυτου τιματε, ομοιωθητε κορνηλιωι ου αι προσευχαι δε και ελεημοσυναι ου μονον τους αγιους αγγελους αλλα και αυτον τον θεον επεισαν σιμωνα κηφα προς αυτον αποστειλαι ως δια βαπτισματος τα υστερηματα αυτου αναπληρωσοντα· ουδεν γαρ ημας ουτως προς τον θεον συνιστησι ως μακροθυμια και ελεος· ο θεος γαρ ελεημων τους ελεημονας ελεει και ο κυριος μακροθυμος μετα των μακροθυμων μακροθυμει και ως δι' αυτον μακροθυμησασι διδωσιν τον επηγγελμενον μισθον εν τηι βασιλειαι του ουρανου +

ουχ εξεστιν υμιν επιστολας συγγραψαι τοις δικαζομενοις· ηιρησθε γαρ τεχνην πολυ ημας της βασιλειας του ουρανου αποχωριζουσαν νυκτος και ημερας στασιαζετε και πολεμους ασπονδους προς αλληλους συνιστατε περι μυσαρων κερδων και περι πραγματων των αλλων και ταυτην την (ληρωδη?) παροιμιαν λεγετε οτι ανευ χαλκου (?) και φοβου Φοιβος ου θεσπιζει. δια τουτο προς του διδοντας ελεημονες εστε προς δε τους μη διδοντας η αιτουντας ανελεημονες φαινεσθε και εις τουτο καταληγετε ωστε αποβλεπειν υμας εις κειρας παντος ος ερχεται υπο τηι μασχαληι βασταζων εις δε τας υμων μηδενα βλεπειν. ολοιτο η πλεονεξια απο των ανθρωπων και τινος των χριστιανων η κακοτεχνια αυτη ολως μη αρχοι.

ει δε τις της του σωτηρος ημων γνωσεως επιθυμει σοφιαν αγαθην αγαπαι και πρεπει τον αυτης ερωντα ειναι πραυν και σωφρονα ακακον και αοργητον και ελεημονα και τηι προσευχηι προσκαρτερουντα, αποδιωκετω απ' αυτου τον κοτον υπερ δε λογου της ορθης πιστεως τε και των κατ' αυτην νοηματων κινδυνευοι πασηι τηι ψυχηι.

ειρησθω δε μοι ταυτα προς σε κατα το ρημα των παροιμιων Σ. διδου σοφωι αφορμην και σοφωτερος εσται γνωριζε δικαιωι και προσθησει του δεχεσθαι . ισμεν οτι μαλα αγαπαις Χ. και ουδεν εν τοις οφθαλμοις σου τιμιωτερον της αυτου γνωσεως. ομοιωθητι ουν τωι συμπολιτηι σου κοινωνωι δε του ονοματος σου και καθησο εκτος της σκηνης σου του κοσμου τουτου ως σκιας σοι κειμενου· τρεφε δια των αρετων σου τον μοσχον εις το ειναι ετοιμον προς την ξενοφιλιαν. εχεις σαρραν βοηθον σπουδαζουσαν· οιδα αυτην οτι αζυμοις απλοτητος και αληθειας τωι θεωι θρησκευει. δοιη δε ο κυριος ινα ηι λαμπρα η της υμων αρετης μεσημβρια και η σκηνη υμων γενοιτο καταλυμα των αγιων αγγελων τε και του σωτηρος ημων Χ. +

τηι δια σωματος ομιλιαι πολλα εμποδια δια τοπου και χρονου και απασχολιας και νοσου τηι δε δια ψυχης ουδεν κωλυμα· ευθυς γαρ κινηθεισα διαλεγεται ωι αν βουληται και δια του διανοιας ταχους ειδωλα αυτηι φανεντα αναβιβαζει (? αναρπαζει) εν αυτηι. πλην γιγνωσκε οτι πολλακις σοι διελεγομην περι της ζωης και πως εναρετως εν τουτωι τωι κοσμωι (διαγεις) αναστρεφηι.

οτι γαρ ημας ηγαπησας ομολογω και ουκ αρνουμαι ει δε και εως του νυν αποδειξον δια της καταστασεως σου οτι μνημονευεις την αρετην (κατορθωσιν) και τα θεια νοηματα α σοι ο κυριος δια της ημων ασθενειας απεκαλυψεν. μαλλον δε την πραυτητα και την σωφροσυνην μη επιλαθεσθω ως της ψυχης καθαρτικας τε και προς την Χ. γνωσιν αναγωγικας· ου γαρ σοι προφασιν απολογιας αφηκαμεν εν εκεινηι τηι ημεραι αλλα παν προς την βασιλειαν του ουρανου συμφερον σοι εγνωρισαμεν +

ο μνημονευων την οσιοτητα σου μνημονευει την αρετην και ο μνημονευων την αρετην μνημονευει τον θεον τον δοντα σε πηγην αγαπης αφθονως παντι αναβλυζουσαν ομου, ης και ημεις πρωην μαλα επιομεν και ηυφρανθημεν υπερβαλλοντως απο παντος ου εχεις και λιμενα σωτηριας ευρομεν απο κειμωνος ημας καταλαβοντος·

και τι αποδω τωι κυριωι παντα αυτου τα αγαθα ημιν δοντι δια της σου χρηστοτητος; εξαγγελω το ονομα σου τοις αδελφοις μου και εν μεσωι εκκλησιας σε δοξασω και ου παυσομαι σε ευλογων μετα ψαλμων πνευματικων πασας τας ημερας της ζωης μου και ιδοιμι σε εν τωι μελλοντι αιωνι πεντε και δεκα πολεων εξουσιαζοντα και ευρεθειημεν εν αυταις παλιν και ημεις υπο σου παιδευομενοι τε και τρεφομενοι·

πεπεισμαι γαρ οτι η πραυτης σου αιτια πολλης γνωσεως σοι εγενετο οτε ουδεμια των αρετων ως η πραυτης σοφιαν γενναι ηι και μωυσης επηινεσθη ως πραυς παρα παντας ανθρωπους. δεομαι δε μαθητης του πραεος γενεσθαι και αυτωι διωκονειν +

ωσπερ υδωρ ψυχρον ψυχηι διψωσηι προσηνες ουτως αγγελια αγαθη εκ γης μακροθεν και τα γραμματα της φρονησεως σου καλως εσβεσε τον καυσωνα απο των πονων (του κοσμου) ημιν συμβαντα ως και α προτερον ημιν επεστειλεν η μεγαλοπρεπεια σου. παν γαρ εις την τιμην ημων και εις την ημων αναπαυσιν συμφερον πραττεις απο πασης της ψυχης σου

και τι δεωμαι και αιτω σοι παρα του κυριου ημων; δοιη σοι ο κυριος στεφανον της δικαιοσυνης και γενοιο συγκληρονομος των αγιων οτι υπερ ημων ελεος εποιησας και προς ημας σπλαγχνα αγαπης εδειξας ης ουδεμια αρετη μειζων, οτι και ο κυριος Ι. Χ. την αγαπην εθετο ειναι αποδειξιν των αυτου μαθητων λεγων εν τουτωι γνωσονται παντες οτι εμοι μαθηται εστε εαν αγαπην εχητε εν αλληλοις . μετα της αγαπης εστηξεις εμπροσθεν του Χ. βηματος και παρ' αυτου τον των δεησεων μου μισθον ληψηι.

ει γαρ υπερ ποτηριου ψυχρου μισθος επηγγελται, ποσον γνωσιν θεον αποδεξηι υπερ παντων ων η μεγαλοπρεπεια σου απαρχης προς ημας επραξεν. υπερ ων παντων αποδοιη σοι ο κυριος ο χριτης της δικαιοσυνης και αποκαλυψαι σοι τα μυστηρια τη σοφιας αυτου και σε δεκα πολεων προισταιη ινα τας λογικας ψυχας απο κακιας προς αρετην και απο αγνωσιας προς την Χ. γνωσιν ελκηις +

αληθως οιδα οτι ουτως εχει· πως γαρ δυνατον φωνην γραμματων υπερεχειν φωνης της εν σωματι ψυχης; αλλα και δια φιλων γραφομεν τοις ημας αγαπωσιν ομοιουμενοι τοις γενναιως ασπαζομενοις οις δη ουκ αρκει η δια στοματος κολλησις μονη αλλα δια των κειρων περιλαμβανονται τα σωματα αλληλων και ουτως εκαστος αυτων τον εταιρον αυτωι συμμιξαι επιποθει· εγω δε ομολογω οτι ουτως με μνημονευεις. και μοι γραφεις παρα φυσιν, οντων αυτων κατα φυσιν φανεντων δε παρα φυσιν δια τους εν κακιαι περιπατουντας·

προς ωραν δη αφες με εν ερημωι δεομαι σου· τα γαρ τραυματα μου ουκ εγενετο μαλαγματων αλλα καυσεων. προσευχου δε υπερ ημων ινα τον καυσωνα υπομενοντως βασταζωμεν χαι τους εχθρους ημων καταισχυνωμεν και τον κυριον ιδωμεν +

μαστιξον τον ιππον και τον ονον κεντριξε δεομαι σου · εγω γαρ προς ωραν απεστερημαι του τρεχειν ου γαρ αρμα του θεου μετ' αλλων θελω ελκειν ουδε μονος τον κυριον μου βασταζειν εχω οτι εως αρτι οι του ονου κυριοι αντιλογουσι τοις μαθηταις και ουκ εαι με τα των παθων νοηματα τον της απαθειας κυριον φερειν τους ποδας μου πεδωντα τε και τρεχειν κωλυοντα· ου γαρ ποτε ο νους την θεου πολιν οραι εως δι' επιθυμιων τοις σωματικοις συνδεδεται·

δηλον γαρ οτι το νοημα τουτο βασταζει ου το παθος εν αυτωι ανελαβε προς δε τουτο το πραγμα τρεχει, προς ο αυτου το παθος αυτον ελκει, ουδε δυνατον τουτον τον αναβατην καταβηναι του παθους αυτου μη εκκοπτομενου. ωσπερ γαρ το νοημα του αρτου χρογιζει εν τωι πεινωντι δια την πειναν και το νοημα του υδατος εν τωι διψωντι δια την διψαν ουτω και το νοημα των χρηματων χρονιζει δια την πλεονεξιαν και το νοημα των αρχων (αξιωματων) δια την κενοδοξιαν· ταυτα δε εστι νοηματα σωματικων πραγματων εν τηι ημων διανοιαι εντετυπωμενα και κατα το τυχον μορφουμενα· τοιαυτα γαρ εστι και αυτα τα πραγματα ων εστι νοηματα. μετα δε τουτων των μελετων ουκ εστι γνωσιν θεου υποδεχεσθαι, οτι η θεου γνωσις ου τι τον νουν εντυπουν γνωριζει· ου γαρ εστι σωμα θεος χρωμα η σχημα εχον· ταυτα γαρ εντυποι τον νουν δια νοηματων ως ειπομεν.

δει τοινυν τον νουν γνωσιν θεου δεχεσθαι· μελλοντα αποσπασθαι απο των πραγματων εννοιων, ου δε δυναται αποφευγειν τα νοηματα τα παθη μη αποθεμενος· ειπον γαρ οτι δια ταυτα τα των σωματικων νοηματα εν ημιν χρονιζει· και ου δυναμεθα αποβαλειν τα παθη εαν μη απο του νου ημων μακρυνωμεν την πλεονεξιαν και την φιλαργυριαν και την κενοδοξιαν, τουτοις γαρ τοις παθεσι κολλωνται ου δαιμονες τηι ημων αναστροφηι αντικειμενοι· απο τουτων γαρ μορφωσας ο σατανας εκεινους τους τρεις πειρασμους εν τωι ευαγγελιωι γεγραμμενους τωι κυριω προσηγαγε, φανεις δε αυτων υψηλοτερος εκελευσε τον σατανα υπαγειν.

αποφευγει γαρ ο της πορνειας δαιμων απο θλιψεως σωματος, και ο του θυμου οταν μη δυνηται ταραξαι δι' οργης· υπερ τινος γαρ οργιζεται τις εδεσματων και κτηματων και κενοδοξιας καταφρονων; φευγει δε και ο της λυπης δαιμων οταν μη τι δυνηται αρπαξειν· προαπεβαλεν γαρ αυτος ο ανθρωπος παντα τα ητοιμασμενα και ου συνεχυθη, ταραχη γαρ ψυχηι εμπαθει νοημα δαιμονιωδες εν αυτηι επιθυμιαν και θυμον παρα φυσιν εξεγειρον·

εαν τοινυν χαριτι του θεου ο νους τουτων αποστρεφηται τε και τον παλαιον ανθρωπον εκδυηται τοτε και την αυτου καταστασιν οψεται κατα τον καιρον της προσευχης σαπφειρωι η ουρανιωι χρωματι παρεμφερη ηντινα και τοπον θεου η γραφη ονομαζει υπο των πρεσβυτερων οφθεντα επι του ορους Σινα. τουτον τον τοπον και ορασιν ειρηνης ονομαζει, ηι οραι τις εν αυτωι εχεινην την ειρηνην την υπερεχουσαν παντα νουν και τας καρδιας ημων φρουρουσαν. εν καθαραι γαρ καρδιαι αλλος ουρανος εντυπουται ου η ορασις φως εστι τε και ο τοπος πνευματικος οτι εν αυτηι ορωνται ποσον (ποσως) αι των οντων εννοιαι και οι αγιοι αγγελοι φοιτωσι προς τους αξιους. ταυτην δε την ορασιν ο μεν κοτος αμαυρως αποδεικνυει, η δε του θυμου ζαλη δι' οργης τελειως αφανιζει +

πανυ μεγαλη η επιτιμησις της αγαπης, γλυκεις οι ελεγμοι αυτης ηδειαι και γλυκειαι αι εκδικησεις αυτης· δικαιως αρα υπερ πασαν αρετην αυτην εθηκε ο κυριος και σημειον των μαθητων αυτου αυτην απεδειξε λεγων — —.

πασηι χαραι δεχομαι τας επιστολας σου και την κατηφειαν δια ιλαροτητος λυω και ως εις λιμενα ζωης (= σωτηριας) τον νουν μου εκ της δια των νοηματων ταραχης καταγω· τοιαυτα γαρ γραφεις μοι οια σοι η Χ. αγαπη υπεθηκε. δια τουτο γιγνομαι παις υπακουων επιτιμησιν παρα πατρος γνησιου δεχομενος, χαιρω δε εκ της αγαπης σου πλουτων οτι η μνημη αυτης με παρακαλει

και τα γραμματα σου σφοδρα με ευφραινει καιπερ κωλυοντα τον νουν τοις σωματικοις πλησιαζειν, προς δε υμας αυτον προτρεπω αφθονως τρεχειν ινα τηι υμων αγαπηι ομοιωται· απερυκειν γαρ αυτον αφ' υμων εστιν πλημμελειν εις την αγαπην, ο δε εις την αγαπην πλημμελων εις Χ. αμαρτανει οτι αυτος εστιν η αγαπη ημων τε και τον νουν εν απαθειαι δια γνωσεως της αληθειας της αγιας τριαδος τωι αυτου εταιρωι προσδει +

καλως τα γραμματα σου δηλωτικα της σης προς ημας γνησιας φιλιας τε και αγαπης ειλικρινους και θαυμαζω πως οι λογοι σου τηι της ψυχης σου σωφροσυνηι παρεμφερουσι και η απ' αυτων παρακλησις ωδπερ της ψυχης εν αυτηι ζωσης.

αλλ' ου εγχωρει ταις του μοναζοντος βιου αναστροφαις επιβαλλειν ταις πολεσιν προσμενοντα ινα μη η ψυχη πολλα και ποικιλα ειδωλα εκ των εκτος υποδεχομενη εμπλησθηι ων περι πολλακις προς τον θεον προσηυξαμην ινα η μη γενηται η γενομενα μη χρονιζηι ευχερως γαρ ο νους ειδωλα εν αυτωι εντυποι τε και εν νοημασι δαιμονων επειγεται κινεισθαι.

δια τουτο ουχ η αυτη καταστασις εστιν πρακτικου και διορατικου· της γαρ αρετης κωλυτικον το εκ παθων νοημα την δε ορασιν και το ψιλον νοημα εμποδιζει· εγκοπτει γαρ την πνευματικην εννοιαν μελετη σωματικη. ει τοινυν δυνατον εμμενοντα τινα εν τηι πολει και εμπεριφερομενον ολως ανειδεον τηρειν τον νουν συ κρινε·

φοβουμαι γαρ μηποτε ζητουντες τα ενεστωτα πεσωμεν απο των μελλοντων και εν τωι μελλοντι αιωνι φανωμεν αναισχυντως δανιζομενοι εν αμητωι σιτον ον εαν τανυν σπειρωμεν εν τωι εβδομωι ετει ορφανους τε και χηρας δια του κυριου θρεψομεν. αλλ' ουκ εστιν αμητος ανευ σπορας ουδε εστιν σπειρειν εαν μη πρωτον τας ακανθας εχριζωμεν και τον σπορον αποκρυπτωμεν απο των πετεινων των αρπαζοντων. ει δε οι τον σπορον αρπαζοντες ως ημας την δικαιοσυνην κατεργαζεσθαι κωλυοντες αρπαγες ονομαζονται οι τον σπορον καλυυπτοντες δια το τας αρετας εργαζεσθαι δικαιως κρυπτοντες ονομαζοιντο αν.

οξυνεται δε τουτο το δρεπανον δια πραυτητος ηι και μωυσης μαρτυρειται οτι πραυς ην παρα παντας ανθρωπους και τας του κοσμου εννοιας μονος εμυηθη. δρεπανον δε αλληγορικως καλειται ου επικρατει η κειρ και δηλωτικον εστι της των αρετων φυσεως κατα το Ιωβ· αδικον δε ουδεν ην εν χερσιν μου , και Σολομων παλιν λεγει ακανθαι φυονται εν κειρι μεθυσου , ακανθαι δε λεγονται τα εμπαθη νοηματα. ει δε τουτο ουτως εχει δηλον οτι ο δυνατος θεριστης ουτος ος εις τελειον ανδρα κατηντησεν εις μετρον ηλικιας Χ. νηπιοι γαρ και γυναικες αλλοτριοι τουτου του θερισμου, οι μεν γαρ γαλακτος χρηιζουσιν, αι δε γυναικες σπερμα υποδεχονται ινα δια τεκνογονιας σωζωνται εαν μεινωσιν εν πιστει και εν αγιασμωι και εν σωφροσυνηι +

τι επραξεν προς υμας ο κυριος η πως κατωρθωσε το πραγμα υμων ουκ οιδα πλην τουτο οιδα οτι προσηκει ημας παντι καιρωι τωι θεωι ευχαριστειν καθο γεγραπται· ευλογησω τον κυριον εν παντι καιρωι δια παντος η αινεσις αυτου εν τωι στοματι μου οτι ιατρος εστι ψυχων και θελει παντας ανθρωπους σωθηναι και εις επιγνωσιν αληθειας ελθειν .

δεομαι υμων μη τις κατευθυνηι τον κυριον λεγων οτι τουτο εδει ημιν επιγενεσθαι και μη εκεινο ημιν συμβηναι — τις γαρ εγνω νουν κυριου και τις αυτου συμβουλος εγενετο; εν γνοφωι κρινει κατα το ρημα Ιωβ και νεφελη αποκρυφη αυτου και ουχ οραται· αυτος οιδε τινα φαρμακα απο κακιας (προς?) την αρετην ελκει και απ' αγνωσιας προς την γνωσιν προσαγει, παντας θελει σωθηναι και εις επιγνωσιν αληθειας ελθειν.

ακουσον και του σοφου Σολ. εν ταις παροιμιαις λεγοντος· υιε μη ολιγωρει παιδειας κυριου μηδε εκλυου υπ' αυτου ελεγχομενος ον γαρ αγαπαι κυριος ελεγχει μαστιγοι δε παντα υιον ον παραδεχεται, εαν μαλλον παιδευηται μαλλον αγαπαται· αι πληγαι θλιψιν εν ημιν αποτελουσι και κατα τον λογον του μακαριου παυλου η θλιψις υπομονην κατεργαζεται η δε υπομονη δοκιμην η δε δοχιμη ελπιδα η δε ελπις ου καταισχυνει διοτι ο της ελπιδος καταρτισμος γνωσις εστι θεου ης καταξιουνται οι αοχνως υπερ της αρετης αγωνιζομενοι τε και τον καυσωνα τουτου του κοσμου προθυμως υπομενοντες +

οιδα σε οτι σφοδρα επιποθεις της θεου γνωσεως τε και της δικαιοσυνης επιμεληι και δι εντολων απαθης γενεσθαι θελεις· ου γαρ εστιν ως αληθως εσταναι εμπροσθεν θεου ανευ καθαροτητος, διοτι ο νους εμπαθης ων ρεμβεται και μολις ευσταθει περιεργαζομενος τα των επιθυμιων, κατερυκεται οε της πλανης οταν απαθης γενομενος τοις ασωματοις συντυγχανηι τας πνευματικας αυτου επιθυμιας αναπληρουσιν.

ενδεχεται γαρ ημας καθολως απο της κακιας λυτρωθηναι οτι απ' αρχης σπερματα αρετης εν ημιν κειται κακιας δε ου. ου γαρ ει τινος δεκτικοι εσμεν τουτου και την δυναμιν εχομεν επει και μη ειναι δυναμενοι του μη οντος ουκ εχομεν δυναμιν ειπερ αι δυναμεις ποιοτητες εισι το δε μη ον ουκ εστι ποιοτης.

ην οτε ουκ ην κακια και εσται οτε ουκ εσται αλλ ουκ ην οτε ουκ ην αρετη και ουκ εσται οτε ουκ εσται· ανεξαλειπτα γαρ τα σπερματα της αρετης. πειθει δε με και ο πλουσιος εκεινος ον τοις ευαγγελιοις κατα τον αδην χρινομενος και οικτειρων τους αδελφους· το δε ελεειν σπερμα καλον της αρετης. και ει πλουτος της ψυχης γνωσις εστι πτωχεια δε αυτης αγνωσια προτερος αρα ο πλουτος της πτωχειας και δεευτερα της τελειωσεως η αποστερησις +

βραχυς ην ο χρονος της συντυχιας ημων και καθ' υποτυπωσιν (επιπολαιως) τεθεικας εν εμοι ολιγον τι των της αρετης σου σπερματων α κατεργαζεσθαι καλεπον εστιν· αλλα γαρ προκαταλαμβανει ημας η των γραμματων σου παρακλησις· ως γαρ συμβαινει τοις εν ενυπνιοις αγρους αρχομενοις θεριζουσι τουτο ημιν εν τηι φιλιαι της αγαπης σου συνεβη εν ολιγωι χρονων πολλα περιειργασμενοις.

εγενετο δε ημιν αιτια ταυτης της επειξεως η ναυς εκεινη ημας εις Αιγυπτον κομισασα τε και ο κυριος Ι. Χ. εις ερημον ημας παρελκων. νυν χρονος εστιν επισκεψασθαι τους εκατερων αγρους και ανθη γραμματων δουναι τε και λαβειν και γεννημασιν αλληλων στεφανουσθαι και ανακαινιζειν την Χ. αγαπην ημας εμπροσθεν της αρχικης αγαπης, του κυριου ημων, συνιστασαν.

δηλον δη οτι τοις Χ. επαινοις ο ενδοξος των αγιων χορος κοσμειται και εν τηι γνησιαι αγαπηι αυτον χαυκαται προς ο και ο μακαριος προφητης Ησαιας αποβλεπων λεγει· κυριε 0 θεος δοξασω σε υμνησω το ονομα σου οτι εποιησας θαυμαστα πραγματαα και ο μακαριος προφητης Δαυιδ ουτως λεγει· αγαλλιασεται η γλωσσα μου την δικαιοσυνην σου και πασαν την ημεραν τας δοξας σου· ειη ευλογητος υπο παντων αμην +

οιδα σε οτι πανυ χρησιμευεις τηι του κοσμου αναχωρησει και οιος τε ει των δαιμονων εξουσιαζειν και δια τι μελλεις ουκ οιδα· τι δε ωφεληθησεται ανθρωπος εαν τον κοσμον ολον κερδησηι την δε ψυχην αυτου απολεσηι η ζημιωθηι; ολεθρος δε ψυχης εστι πτωσις απο της αιωνιου ζωης, ζημια δε αυτης αποστερησις των φυσικων σπερματων εν ημιν επιγνωσιν θεου υποκινουντων.

μη βραδυνις δεομαι σου αλλα φευγε απο τουτου του κοσμου ινα μη επ' εσχατωι σου μετανοησηις οταν οραις τελωνας και πορνας σε παρερχομενους εις την βασιλειαν του ουρανου +

υπαρχει σοι θησαυρος και ου τρεφεις ημας αλλα αφ' ημων την υδριαν σου αποκεκρυφας· και τι φρονωμεν ειπε ημιν περι του γεγραμμενου οτι φιλανθρωπον πνευμα σοφιας η πως αρμοζει το ειρημενον εν ψαλμωι οτι ολην την ημεραν ελεαι ο δικαιος και δανιζει ;

εγω οιδα οτι η θεου γνωσις τρεφουσα τρεφεται και οταν διδωι λαμβανει· διαθρυπτε τοινυν πεινωντι τον αρτον σου και πτωχους αστεγους εισαγε εις τον οικον σου ο γαρ σοι το δομα της ιερωσυνης επιτρεψας ποιειν σε τουτο απο πασης της ψυχης σου κελευει +

ευλογητος ο θεος ο σοι το αγιον πρεσβυτεριον εμπιστευσας ψυχας εν αρετηι και γνωσει θεου βαπτισαι· τουτο γαρ ως αληθως πνευματικον πρεσβυτεριον εστι πνευματικην γνωσιν δεχεσθαι τε και ψυχας απο κακιας προς αρετην ανακαλειν και απο αγνωσιας προς γνωσιν Χ. ου γαρ κατα χρονον νους νοος πρεσβυτερος· το γαρ ασωματον και αχρονον, πρεσβυτερευει δε αρετηι και γνωσει υπερεχον.

εγω δε τουτου αναξιος εν τηι ερημωι ως εν εξοριαι αποβεβλημαι του υπομενειν δικας υπερ των πολλων μου ανομιων· συ δε υπερ εμου ικετευε δεομαι σου ινα εχω τον φορον αποτελειν τε και τον αντιδικον και τους δι' αυτου βασανισμους αποφευγω +

επεσκεψω τον εν σκοτωι καθημενον και εν σκιαι μετανοιας και εφωτισας οφθαλμους αδιαλειπτως εις παρακλησιν αποβλεποντας, και τι αποδωσω τωι κυριωι υπερ της δια των γραμματων σου παρακλησεως; δι’ ων κατωρθωσας την ψυχην μου ακηδιαι θλιβομενην και μνημονευεις τον νεκρον κυνα ος δια πληθος των κακων μου εως ημερας ερριμμαι εν τηι ερημωι και ουδε τα πετεινα του ουρανου πλησιαζει μοι καταναλωσαι την σαρκα των κακιων μου τε και εκκοψαι τους οφθαλμους πολλακις του πατρος καταγελασαντες ·

αλλ' ευχαριστω τωι κυριωι και τηι σου οσιοτητι οτι συναριθμεις με τοις προβατοις σου, πλην συμφερει μοι νυν πολλης οντι ψωρας μεστωι εκτος της αγιας ποιμνιας σου εν τηι ερημωι επιμειναι +

ο αδελφος παλλαδιος επεδωκεν ημιν τα γραμματα της οσιοτητος σου ον οις κατειρηκας τουτου τον κοσμου τα κακα τηι χαρδιαι ημων επιβαλλοντα και του νουν ημων περισπωντα. εγω δε αναγνους τε και μολις αισθομενος τον κυριον ηυλογηκα αγνοιαι με ζημιωσαντα και ως κτηνος αλογον μυλωι με προσδησαντα χωρις οψεως περιφερεσθαι.

πλην τοιαυτα γραμματα τοις μοναχοις μαλα χρησιμα οτι οι δαιμονες δια κενοδοξιας μεγαλην γαληνην της θαλασσης επαγγελλουσι τον δε της αρετης και τη γνωσεως καταποντισμον ουκ αποφαινουσιν. γραφε τοινυν μοι τοιαυτα και επεγειρε (κεντει) το νυσταζον μου δεομαι σου. ορω γαρ πληθυνειν εν εμοι της κενοδοξιας τα ενυπνια καιπερ φαρμακων ονειδισμου παρα του των ψυχων ιατρου επ' εμε πληθυνομενων, και φοβουμαι μη ποτε και περι μου λεγηι ιατρευσαμεν την Βαβυλωνα και ουκ ιαθη η ειπηι ουκ εστιν μαλαγμα επιθειναι κτλ .

θαυμαζω δε επι τηι των δαιμονων τεχνηι πως απο παντος αφορμην λαμβανουσιν· ο σακκος αυτοις χρησιμευει εις κενοδοξιαν και ιματιον βασιλικον, και λαλια και σιγη, και πλησμονη και πεινη, και αποχωρησις και συμμιξις ανθρωπων. καλως δη τις αδελφος την κενοδοξιαν τριβολον ωνομασεν πανταχοθεν κεντουντα. πλην τουτο μνημονευωμεν οτι ο κυριος ακανθαις εστεφανωθη τριβολοις δε ου, ωστε το αποβλητον αυτων αλληγορικως σαφηναι. πιστευω δε εν τωι κυριωι οτι τουτοις ανθεστηξω δια των προσευχων σου ενδυναμουμενος και οψομαι το σωτηριον του θεου +

ου γραφομεν σοι αποκρισιν επιστολης αλλα επιτιμησιν μεγαλην σφοδρα, οτι επεστειλας ημιν και εν ημιν υπερβολην κενοδοξιας επηγειρας· ηνωχλημαι αναγνους τους επαινους σου, τα δη οψωνια της κενοδοξιας. ου πρεπει ουτως γραφειν τοις του κοσμου αποχωρουσι και τας αυτων ψυχας εν παθεσιν αρρωστουσας τε και τα ματαια φιλουσας εκλυειν,

αλλ' εναντιους τουτοις δει γραφειν λογους· καθησο εν τηι ερημωι ψυχη αλιτηριε θρησκευε θεον νηστειαι και προσευχηι μη ατενιζε εν τωι κοσμωι πολυ σε εν πολλοις οδυνησαντι, μεμνησο τους παλαιους σου καταποντισμους, μεμνησο τους ληστας ποσακις σε εκακωσαν, μη επιλαθου την θαλασσαν και εκεινω τα αγρια κυματα. ου μημονευεις εις τον λιμενα της σωφροσυνης καταχθεισα πως η ναυς σου εβαπτισθη μετα παντων των της σωφροσυνης σου νοηματων; ουκ οισθα τι σοι συνεβη οτε η ναυς τηι πετραι της σκληροτητος σου προσεκρουσθη τε και το κοιλον της νηος σου κατετρωθη και τα υδατα του κοτου εισελθοντα επλησεν αυτην και παν το φορτιον των σου προσευχων απωλεσε;

μνημονευε οσμην πλεονεξιας απο φαρυγγος πνευσασαν τε και εις πληθος επιθυμιων κεχηνυιαν· μεμνησο ποσας ναυαγιας η αργυροφιλια κατεργαζεται και ποσους πολεμους εξαπτει εν τοις ανθρωποις πεδας και δεσμωτηρια και πληθος ποικιλων βασανιστηριων εις α αποβλεπων ο μακαριος αποστολος καλως ωνομασε την φιλαργυριαν ριζαν παντων των κακων . περι δε των κυματων της κενοδοξιας η της βλασφημιας η της υπερηφανιας την ναυν υποβρυχιον ποιησαντων τε και τον νουν τον κυβερνητην καταδυσαντων τι εστιν ειπειν; ταυτα και τοιαυτα πρεπει κηρυσσειν εις ωτα των του κοσμου εξιοντων ωστε ποιειν ειρηνην εν ταις αθλιαις αυτων ψυχαις υπο πολλων και διαφορων δαιμονων τεταραγμεναις. ος γαρ επαινους γραφει τωι του κουμου αποκεχωρηκοτι ομοιος εοτι τωι εις καμινον πεπυρωμενον η στιπτυον η φρυγανα η καλαμας ριπτοντι ινα μαλλον εκκαυσθηι.

γεγραφας δε μοι παλιν ως οτι οι πολεμιοι ημιν πολεμουσιν· εγω δε ανθρωπους ου φοβουμαι φοβουμαι δε Ησαυ μηποτε ελθων παταξηι με και μητερα επι τεχνοις και τον νουν μου νεκρον τηι γνωσει ποιηι και ατεκνον κατεργαζηται την φρονησιν μου των της αρετης καρπων στερηθεισαν, τους δε αισθητους πολεμιους ευεργετας καλω ως παιδευτας οντας της κενοδοξου μου ψυχης δια των ονειδισμων αυτων· τοις γαρ με ατιμαζουσιν ουκ εγκαλω και ουκ απωθεω απ' εμου τον ιατρον των ψυχων υγιειαν μοι δια καταδεσμου ατιμιας προσαγοντα·

οιδα γαρ τι συμβαινει τοις προς τους ιατρους διισχυριζομενους πως ιμασι συνδεονται και παρα το θελημα αυτων τεμνονται. πλην τουτο πεποιθοτως οιδα οτι οι την θεου εκκλησιαν σχιζοντες μακραν εισιν απο καθαρων προσευχων· εαν γαρ αδικουντες ονομαζωνται οι των νοι αντιπαλοι καιρωι προσευχης σκοτιζοντες δι’ εγκληματων τον ανεγκλητον τι δη ποιησουσιν τοιαυτην προφασιν ευροντες; σε δε πειθω ινα μακρυνηις απο τοιουτων πραγματων και μη ποικιλοις λογοις αχθηις· ουτος γαρ ο κοσμος κακος εστι ει δε τεταρακται μαλλον αυτον φευγωμεν. εγω ομου τιμην τε και ατιμιαν φοβουμαι την γαρ τιμην κενοδοξια διαδεχεται την δε ατιμιαν κοτος ταυτα δε τα παθη εκατερα αλλοτρια της ειρηνικης καταστασεως.

αποδοκιμαζω τους την νηστειαν μονον φιλουντας υπο λογισμων γαστριμαργιας ουκ αμαυρουμενους (?) αλλα φιλαργυριαι και κοτωι και οργηι και κενοδοξιαι και υπερηφανιαι τα νοηματα καταδυντας. μη αρα γενεσθω αδιακριτος δεομαι σου μηδε οιου οτι νηστευοντες μονον την θεου γνωσιν δεχονται· αφ' ενος γαρ ζυγου ου τελειουται ναυς ουδε απο μιας πλινθου οικος οικοδομειται. ο γαρ σκοπος του μοναχου μη ενος νοηματας λυσαντα τον νουν αυτου μεταναστραφεντα αλλωι προσδειν αλλα καθολως τον νουν των ακαθαρτων νοηματων ελευθερουν τε και εμπροσθεν Χ. καταστησαι.

οι πνευματικοι πατερες ουχ ως πολλων προστατουντες πατερες ονομαζονται· ει δε μη και τους τριβουνους εξην ονομασαι πατερας· πατερες γαρ εισιν οι εχουσιν δομα πνευματος και πολλους εις τε αρετην και εις γνωσιν θεου γεννωσιν. εγω δε ιδων οτι αιτιαι (πφοφασει) λογου πολλοι συναγονται της γαστριμαργιας τε και οργης ουκ εγκρατεις και τηι προσευχηι ου προσκαρτερουντες επαυσαμην λεγων...

γλυκειαι μεν αι περι του κοσμου τουτου διανοιαι πικρος δε αυτος ο χοσμος και μαλλον πικρος καθοσον τις αυτωι εμπαθως χραται. οισθα δε πατερ εντιμε οτι αλλο μεν εστιν η επιθυμια σωματος καθοσον σωμα αλλο δε εστιν η επιθυμια ψυχης ως ασωματου φυσεως, εκατερα δε ομου εγγιγνεθαι τινι ουχ οιον τε οτι ου δυναται τις δυσι κυριοις δουλευειν η γαρ τον ενα μισησει και τον ετερον αγαπησει κτλ .

πλην κατα την δυναμιν σου διαθρυπτε πεινωντι τον αρτον σου και πτωχους αστεγους εισαγε εις τον οικον της αρετης σου, εαν ιδηις γυμνον περιβαλεε και απο των οικειων του σπερματος σου ουχ υπεροψηι , σπερμα δε λεγω ου τους κατα φυσιν αλλα τους απο καταστασεως ημιν αντισους. ει δε τινες των αδελφων ημας κακολογουσι μη θαυμαζε· μνημονευε ιατρων χαριν παρα νεκρων ου ζητουντων αλλα παρα ζωντων +

οιδα οτι την εις την ζωην ευχρηστιαν δια θεου καλως κεκτησαι ολιγον δε οκνεις εν τηι οδωι σου οτι υπερ την αρετην τιμιος εν τοις οφθαλμοις σου ο φθαρτος κοσμος ο παραγων ωι αν τις εμπαθως χρωμενος τον νουν της θεου γνωσεως σφοδρα εξιστησι των εχθρων των τον ολευφον ημων επιποθουντων αυτωι συνθεμενων.

καιρος νυν εστι τωι κυριωι λατρευειν και καρπους δικαιοσυνης ποιειν οτι απο καρπων δικαιοσυνης της ζωης το δενδρον, ο Χ., αναφυει εν ταις καθαραις των ανθρωπων καρδιαις επισκιαζον παντας υπο καυσωνος της κακιας καιομενους +

ουχ ως σοφος κατα τας πνευματικας παροιμιας απεδεξαμην την επιτιμησιν ωστε τον με νουθετουντα φιλειν αλλ' ως εμπαθης σπευδων των παθων λυτρωθηναι. εξομολογουμαι γαρ οτι εμφοβος ειμι υπερ τον ημεραις Πιλατου απο της παιδισκης φοβηθεντα· παλιν δε μετα του φοβεισθαι αφεσιν ηιτησα λαβειν ινα μη την ψυχην την εν γαστρι εχουσαν εν ηι τυπος Χ. μορφειται παταξας κατακρισιν ταυρου κερατιστου δεχωμαι . προσηκει δε την επιτιμησιν ειναι κεκραμενην ωστε το πραγμα λεγουσαν προσωπον φοβου ενδυεσθαι (?) ωσπερ σοφοι ιατροι τον σιδηρον τωι αμφιλογωι της μαντειας αποκρυπτουσιν. ταυτα ειρηκα περι φοβου,

περι δε των νυν σε κατεχοντων παθων οιομαι οτι η επιγνωσις ηδε· των νοηματων των ημας ερεθιζοντων εστι τα μεν εκ της φυσεως τα δε εκ της προαιρεσεως ημων της ασθενειας· εκ της φυσεως ουν εστι τα απο του αιματος και των γονεων, εκ δε της προαιρεσεως τα εκ θυμου και εξ επιθυμιας ημιν συμβαινοντα. και τα μεν εκ φυσεως δια μακροτητος ημας ερεθιζει εν τωι τον νουν δια μελετης αυτα εν αυτωι εντυπουν τε και αυτοις συμπλεκεσθαι ωι δη εν τηι γραφηι λεγεται παρελθε ταχεως μη βραδυνε εν εκεινωι τωι τοπωι, τα δε εκ της προαιρεσεως βλαπτει τον νουν εαν αυτοις συγκατατιθηι οτι γεγραπται μη προαιρου ειναι μετ' αυτων· βλαπτει δε δια του χρονιου και δια της κατεργασιας της αμαρτιας·

δυναται γαρ τα φυσικα (κατα φυσιν) νοηματα θυμον και επιθυμιαν εξεγειρειν εν τωι τον νουν ταις πολλαις αυτων πραγματειαις καταδυειν εαν μη τα συμφεροντα φαρμακα λαβειν επιμεληται, πεινην δη και διψον και αγρυπνιαν και αναχωρησιν και προσευχην· οιδε γαρ κρατερα πεινη και αυτην την φυσιν αρνεισθαι, — πειθετω δε σε η γυνη η εν Σαμαρειαι υπο πεινης τον αυτης υιον καταφαγουσα — επει κεκορεσμενοι παντοιον τι προς την πλησμονην αυτων χρησιμον επιζητουσι την δε προσευχης καθαροτητα εξουδενουσιν. λεγοις δε αν οτι μεριμνων του βιου των εμων ουκ αδικω την εντολην· εννοει την του πονηρου δολιοτητα δι’ αγαθου εν σοι θανατον κατεργαζομενου και απο των κατα φυσιν νοηματων τον νουν σου αμαυρουντος· επιβλεψον δε εις τον ιατρον των ψυχων ος δια τομης συμφερουσης (?) ταυτα τα νοηματα καταργει λεγων· ει τις ερχεται προς με και ου μισει τον πατερα αυτου και την μητερα αυτου και την γυναικα και τα τεκνα και τους αδελφους (και τας αδελφας) ετι δε και την αυτου ψυχην ου δυναται ειναι μου μαθητης , δια δη τι την καρδιαν αυτου ταυταις ταις μεριμναις εσκοτισθαι.

και μη οιου οτι μεγα τι εστι τινα δια γνωσιν θεου τους συγγενεις καταλιπειν· πολλοι γαρ τοις ειδωλοις πειθομενοι τους τε υιους και τας θυγατερας τοις δαιμονιοις εθυον. οιδα οτι πολλοι των αδελφων δια τουτων των νοηματων εν κινδυνωι επεσον εν αυτοις χρονιζοντων οτε δε οι γονεις αυτων η οι αδειφοι ηδεως προς αυτους εις την κελλην ηλθον ουχ εδεξαντο αυτους· μετεβαλεν γαρ ο πονηρος την διανοιαν αυτων εις οργην εν υποκρισει αναχωρησεως.

παραμεινον ουν εν τηι ερημωι εν ησυχιαι δεομαι σου και προσκαρτερησον τηι προσευχηι ανευ οργης και ανευ λογισμων και μη διδως τοπον τωι πονηρωι οτι δυνατος ο κυριος καλεσας σε και τουτους προς την ζωην προσαγειν και κληρον δουναι αυτοις μετα των εν φωτι αγιασθεντων +

ικανως ημας παρακεκληχας ω σωφρον και δια παραμυθιας το πενθος κατεσβεκας και δακρυσι τοπον ου δεδωκας· ου γαρ προσηκει πενθειν περι των κοιμωμενων, οτι ου λυπουμεθα καθως και οι λοιποι οι μη εχοντες ελπιδα· ει δε μη πως λεγομεν τωι θεωι εξαγαγε εκ φυλακης την ψυχην μου του εξομολογησασθαι τωι ονοματι σου ως του σωματος κωλυοντος δοξολογιαν καθαραν θεωι αναπεμψαι· τα γαρ αισθητηρια επι τα σωματικα ρεπει ο δε νους εις τα πνευματικα βλεπει οις ο θεος ημων επαναπαυεται. τοιγαρουν αρχαριος ο νους βδελυσσεται εν τοις σωματικοις επιποθων μονωι τωι θεωι διαλεγεσθαι·

ωσπερ γαρ απορον εστι ασωματον τοις σωματικοις πλησιαζειν ουτως αδυνατον ανευ νοος ασωματου τον ασωματον οραν· ουχ ο νους τον θεον οραι αλλ' ο καθαρος νους, μακαριοι γαρ οι καθαροι τηι καρδιαι οτι αυτοι τον θεον οψονται. βλεπε οτι ου την καθαροτητα μακαριζει αλλα την οψιν, οτι καθαροτης εστιν απαθεια λογικης ψυχης, οψις δε θεου αληθινη επιγνωσις της μιας ουσιας της προσκυνητης τριαδος ην ορωσιν οι ενθαδε τας αναστροφας επιτελεσαντες τε και δι' εντολων την ψυχην καθαρισαντες.

μια δε των εντολων και αρχικη εστιν η αγαπη μεθ' ης ο νους καθοραι την πρωτην αγαπην, τον δη θεον. δια γαρ της ημων αγαπης την θεου προς ημας αγαπην ορωμεν ως γεγραπται εν τωι ψαλμωι διδαξει πραεις οδους αυτου . πραυς δε ην Μωυσης παρα παντας ανθρωπους και καλως ειπε το αγιον πνευμα εγνωρισεν τας οδους αυτου τωι Μωυσηι .

ταυτην την πραυτητα εγχειρισον τοις αδελφοις σου βραδεως προς τον θυμον μεταστρεφειν οτι ουδεμια κακια ως ο θυμος τον νουν δαιμονα γενεσθαι ποιει δια της οργης του ταρασσοντος· γεγραπται γαρ εν ψαλμωι θυμος αυτοις κατα την ομοιωσιν του οφεως ωσει ασπιδος και μη οιου οτι τι αλλο εστι δαιμων η ανθφωπος οργηι διατεταραγμενος, της δε αισθησεως εξελθων, οτι τα των δαιμονων σωματα χρωμα εχει και σχημα την δε ημων αισθησιν αποφευγει επει η κρασις αυτων ανομοια της των υπο την ημετεραν αισθησιν κειμενων σωματων. οταν δε θελωσι φανηναι τινι μαλλον πασαις ταις μορφαις του ημων σωματος ομοιουνται, το δε αυτων σωμα ου δηλουσιν.

μη ουν τις των αδελφων οφει ομοιουσθω και μη αποδεχου εγκρατειαν ης η πραυτης μακραν· ος γαρ αν της μεν εδωδης τεκαι του ποτου απεχηται εντος δε αυτου θυμος ασχημων εξηπται ομοιος εστι νηι εν μεσωι της θαλασσης υπο του της οργης δαιμονος αγομενηι.

ειπε μοι δια τι ελομενη η γραφη τον Μωυση επαινεσαι αφεισα παντα τα θαυματα την πραυτητα μονην εμνημονευσεν; οτι ουκ ειπεν οτι Μωυσης εν δωδεκα πληγαις την Αιγυπτον επαιδευσε και εξηγαγεν αυτης λαον βαρυν και ουκ ειπεν οτι Μωυσης πρωτος νομον παρα θεου ελαβεν και γνωσιν των αιωνων των γεγομενων εδεξατο, ουδε οτι ραβδωι την ερυθραν θαλασσαν εσχισεν και εκ πετρας υδωρ εξηγαγε τωι διψουντι λαωι αλλα ειπεν οτι μονος ειστηκει εμπροσθεν θεου εν τηι ερημωι τον Ισραηλ αφανισαι θελοντος και εδειτο εξαλειφθηναι μετα των υιων του λαου αυτου· φιλανθρωπιαν και αδικιαν εθηκεν εμπροσθεν θεου λεγων αφες αυτοις ει δε μη εξαλειψον με εκ της βιβλου σου ης εγραψας . ταυτα ειπεν ο πραυς ο δε θεος μαλλον ειλετο αφειναι τοις ημαρτηκοσιν η αδικειν εις Μωυσην.

παρηκεν η γραφη τον ενδοξον σιτισμον του μαννα και ορνιθας των ορτυγομητρων και την νηστειαν Μωυση της ανθρωπινης φυσεως υψηλοτεραν και το σκηνωμα αλληγορικως τυπουν τους αιωνας τους τε γενομενους και τους εσομενους και τουτο μονον επηινεσεν οτι Μωυσης δη πραυς παρα παντας τους ανθρωπους . ω του μεγαλου θαυματος οτι πασαν την σοφιαν Μωυση δυσι σημειοις περιεγραψε και γαρ ο επαινος αυτου και το ονομα Μωυση δυο σημειων εστι.

και Δαυιδ μνημονευων την πραυτητος αρετην λεγει μνησθητι κυριε του Δαυιδ και πασης της πραυτητος αυτου παρεσιωπησε το οτι τα γονατα αυτου ησθενησαν απο νηστειας και η σαρξ αυτου ηλλοιωθη δι’ ελαιον και το οτι ηγρυπνησε και εγενηθη ωσει στρουθιον μοναζον επι δωματι και ειπεν μνησθητι κτλ .

κτωμεθα και ημεις ταυτην την πραυτητα του ειποντος μαθετε απ' εμου οτι πραυς ειμι και ταπεινος τηι καρδιαι ινα διδαξηι ημας οδους αυτου και αναπαυσηι εν βασιλειαι του ουρανου +

θνητος ων μη πολυ θλιβου οτι ο πατηρ ημων ο μακαριος κεκοιμηται οτι ημεις προς αυτον απερχομεθα αυτος δε προς ημας ου μεταναστρεψει. το δε θελημα μου περι παντος μοι υπαρχοντος τοδε· ευχην ευχημαι θεωι εις την των μοναχων ταξιν εισελθων οτι μετα τον θανατον του πατρος μου ουδεν εμοι επι της γης καταλειψω αλλα παντα δικαιοσυναις του κυριου καταναλωσω.

κατα το ρημα σου καιρωι οτε εμαρανθη εν σοι η λυπη ημιν γεγραφας εγω δε εν αυτωι ων τωι πενθει ταυτην την επιστολην απηι τημαι και βιαζομαι ταυτα γραφειν α παρ' υμων απεδεξαμην. ο δε θεος ο παρακαλων τους ταπεινους ημας παρεκαλεσε διδους ημιν παραχρημα γνωσιν του τε θανατου και της ζωης, του σωματοος ο εστιν ημων σχευος και της λογικης ψυχης δια τι αι ψυχαι τωι σωματι προσδεδενται και παλιν λυονται και δια τι οι μεν αγγελοι και δαιμονες εις τον ημων κοσμον ερχονται ημεις δε εις τους αυτων κοσμους ου. ου γαρ τους αγγελους θεωι μαλλον προσαπτειν ισχυομεν ουδε τους δαιμονας μαλλον μιαναι εννοουμεν (?), ως εις εκεινο της γνωσεως μεγεθος ουκ εξικνουμενοι ουδε εις ταυτην την αγνωσιαν καταληγοντες·

και οπως οι πατερες ημων των σωματων μονον εισιν, ο δε θεος πατηρ της ψυχης εστι και ως η νοσος του υιου τον πατερα θλιβει ουτως η ακαταστασια της ψυχης τον θεον καταλυπει. ο πατηρ του υιου νοσηλευοντος τον ιατρον καλει ο δε θεος τον των ψυχων ιατρον ουρανοθεν εξεπεμψεν ινα θελγων τους ανθρωπους απο κακιας προς αρετην και απ’ αγνωσιας προς επιγνωσιν θεου μεταγηι·

και πως τοις μεν αγγελοις κατοικητηριον εδωκε την ανω Ιερουσαλημ καθως γεγραπται προσεληλυθατε Σιων ορει και πολει θεου ζωντος Ιερουσωλημ επουφανιωι και μυριασιν αγγελων (Hebr. 12.22), τους δε δαιμονας πεδαις σκοτους καταδησας τωι κατωτατωι της γης παραδεδωκεν φυλαττεσθαι εις το κατακριμα, ημας δε εν τουτωι τωι κοσμωι εθηκε τε και σωμασιν εργαζομενοις συνεδησε καθως γεγραπται· ο ουρανος του ουρανου τωι κυριωι την δε γην εδωκε τοις υιοις των ανθρωπων ινα ελεημοσυνην ποιουντες ελεηθωμεν και συγκληρονομοι των αγγελων γενωμεθα μεθ' ων πιστευω οτι ο μακαριος πατηρ ημων εστιν· ελεημων γαρ ην, μαρτυρες δε οι παρ' αυτου λαβοντες δικαιοσυνας και ελαιον αυτωι αγορασαντες.

ουτοι οι λογοι αρχαριου γνωσεως επετυχον μοι καιρωι πενθους την δε λυπην μου εξεστησαν. συ δε αγιε καλως πεποιηκας τον μακαριον εν τηι ζωηι αναπαυσας κοιμωμενον δε αγιωι ταφωι τιμησας ου ο πατηρ ημων Αβρααμ και οι υιοι αυτου κοιμωνται, και ομολογησω εμπροσθεν του κυριου και των αγιων αγγελων οι αγοντες σε στησουσιν εμπροσθεν βημα κυριου του σωτηρος ημων +

οιδα οτι απολειπω και την σωφροσυνην σου, Υμεττιε, θλιβω την φιλιαν σου δια των εμου επαγγελιων εκκαιων· μακροθυμησον μοι δεομαι σου οτι εως αρτι (ακμην) ουχ ισχυω του κοσμου καταθαρρειν. οισθα γαρ απαρχης οιαν αγωγην ατιμον διηγαγον αλλ' ο κυριος επεμψε τον αγγειον αυτου και ελυτρωσε με εκ χειρων Ηρωδου του βασιλεως και εξ ων κατ' εμου διελογισαντο οι ιουδαιοι.

νυνι δε κειται μοι μη καταλειπειν την κελλην μου· περι γαρ της θεωριας των τε οντων και της αγιας τριαδος ο αγων μου καθεστηκε και μεγαν πολεμον εταντιον ημων συνιστασιν οι δαιμονες του ψιγνωσχειν ημας κωλυοντες ημεις δε επειγομεθα μαθειν. τοιγαρουν φοβουμαι μηποτε μου τωι κοσμωι συμπλεκομενου ο Ιησους ον εμοι γηρασκηι και παυηται μοι στρατηγουμενος και παλιν δουλος γενωμαι τοις αλλοφυλοις.

σφοδρα κατελυπησε μου την διανοιαν το του μακαριου πατρος μου πενθος διοτι την θεωριας καταστασιν ανευ ειδους εικονος το αγιον πνευμα θελει γενεσθαι τε και τον νουν παντων εμπαθων νοηματων απελευθερον ειναι· ωσπερ γαρ οφθαλμου αμβλυωττοντος ου δηλαυγης η των ορατων οψις ουτως και νους εμπαθη εχων νοηματα τα πνευματικα ουκ εννοει και πρεπει αυτον κατ' ολιγον προς παντα επεκτεινεσθαι ινα εχηι εγγισαι προς την μιαν αιτιαν τε και πατερα των πνευματικων δι' αποχωρησεως παντων των ορατων τηι καρδιαι αποκαλυπτομενον.

της των οντων θεωριας πολλη η παρα τοις ορωσι διηγησις, της δε αγιας τριαδος μια εστιν η της περι αυτης γνωσεως εννοια ως δη ουσιωδους ουσης γνωσεως τε και νοι παθων γυμνωι αποκαλυπτομενης. αλλ ου δυναται το νοητικον οραν (?ζην) εαν μη τρεχηι εις υψος τουτου του ορους· ορος γαρ πνευμαατικον εστι η γνωσις της αγιας τριαδος χαλεπον προσεγγιζειν· τουτου εαν καταξιωθηι ο νους αποχωρει της των πραγματων μεριμνης. προς το ορος τουτο απηγαγον οι αγγελοι τον μακαριον λωτ λεγοντες εις το ορος σωζου μη ποτε συμπαραλημφθηις .

οφελον ειναι ο του κυριου ποταμος και ηδεως εις την κοσμου θαλασσαν ενεδωκα ωστε την πικροτητα της των ψυχων κακιας γλυκαινειν· νυν δε νεφελη ανυδρος ειμι υπο πνευματος εις την ερημον διωκομενη. κινδυνος εστι τωι μοναχωι μη τελειωι της κελλης εξιεναι πριν τελειωσιν των τε κατορθωματων και της θεωριας λαβειν. αγαθον ην αυτωι ει απαρχης τον τε αγωνα ου μετηιει και αυτον εις το θηριοις μαχεσθαι ου κατεγραψε. μνημονευε της γραφης διηγησεως πως Αμαληκ και υιοι ανατολης τον Ιορδανην περασαντες Ισραηλ εμαχεσαντο εν γηι της επαγγελιας κατοικουντι ως δη εν φοβωι θεου οκνησαντι.

εγω δια χαριτος κυριου αγωνιζομαι ου μονον ινα τι απρεπες μη πραττω αλλα και μη τι κακον λογιζωμαι, ομολογω δε οτι ακμην ουκ εφιγμαι εις τελειοτητα ταυτης της καταστασεως· επικρατω δε θαρρων και πιστευω καταληψεσθαι οτι τουτο μοι επηγγειλεν ο καλεσας με απο σκοτους εις το αγιον και μακαριον φως +

μη καταλυπεισθω τι, αδελφε Κεκροπιε, οτι μακραν απο σου καθιζομεν· δυνασαι γαρ κατα δικαιοσυνην τε και φοβον θεου ζων μετα των αγιων ημων πατερων ειναι την γε θεου γνωσιν ου τοπων αλλ' εμπαθων νοηματων καταργουντων, επει ως και ο μακαριος παυλος λεγει οι πολλοι εν εσμεν εν Χ. και του πληθους των πιστευσαντων εν κυριωι ην καρδια και ψυχη μια εν απαθειαι τε και πιστει. ωοπερ γαρ ο τοπος των σωματων εστιν ουτως και η αρετη των ασωματων· ουτοι γαρ των αγιων λεγονται ειναι εις εν ων μια εστιν η αρετη (= η εναρετος καταστασις).

εμακαρισας δε τους μετ' εμου κατοιχουντας· ναι μακαριοι οι πραεις! οι γαρ μετ' εμου κατοικουντες κυνες αναιδεις λειχοντες το αιμα μου πασαν την ημεραν· εννοει οτι λεγω.

και οτι εμνημονευσας τον τε λαζαρον και τον πλουσιον οτι ο μεν λαζαρος ηυφρανθη εν γνωσει ο δε πλουσιος εβασανισθη εν φλογι της αγνωσιας — απο τουτου γιγνωσκομεν οτι ην οτε ουκ ην η κακια και εσται οτε ουκ εσται, ου δε ην οτε ουκ ην αρετη ουδε εσται οτε ουκ εσται· ανεξαλειπτα γαρ τα σπερματα της αρετης· πεισει δε σε ο πλουσιος περι της αυτου κακιας βασανιζομενος και οικτειρων τους αδελφους αυτου, το δε ελεειν σπερμα καλον της αρετης. δακτυλος δε και χασμα αλληγορικως λεγονται η τε γνωσις και η κακια ως παρεδωκεν ημιν τις ανηρ εν τοις πνευματικοις δεδοκιμασμενος ακριβως +

ευλογητος θεος ο πατηρ του κυριου ημων Ι. Χ. ος ηυλογησεν ημας εν Ι. Χ. και εστηριξεν ημας εν πιστει του Χ. αυτου σαλευθεντας και ανωρθωσεν ημας δια θανατου αυτου πεσοντας και ελυτρωσεν ημας εκ της πτωχειας και εσωσεν ημας εκ χειρων καταδουλουντων πεμψας απ' ουρανου της αγιοτητος αυτου τον Χ. λυτρωτην ημων και σωτηρα των ψυχων, και εδωκεν ημιν εν αυτωι παρρησιαν οτι πασας τας δυναμεις ημιν αντικειμενας ενικησε λεγων θαρσειτε εγω νενικηκα τον κοσμον και εξεβαλεν ημων τον σατανα δια των αγιων αυτου εντολων και ανεωιξεν ημιν την θυραν ζωης και εγνωρισεν ημιν την οδον τουτεστιν αυτος ην η οδος καθως φησι εγω ειμι η οδος , εν ηι δη και δι' ης τρεχοντες γνωσιν της προσκυνητης και αγιας τριαδος ληψομεθα.

οτι δη ουν ο θεος ημων αγαπη εστιν, αδελφοι μου, κατα το ιωαννου ρημα, ο περιπατων εν αγαπηι ουκ οργιζεται κατα του αδελφου, ου μηνιει, ου φθονει, ου φιλονεικει ουδε ζηλοτυπει οτι εν τι τουτων η αγαπη ουκ αφιησι ποιειν τον κτησαμενον αυτην, αλλα κατα τον μακαριον παυλον χαιρει μετα των χαιροντων — εστι δε τουτο σημειον του αφθονου — και κλαιει μετα των κλαιοντων — εστι δε τουτο ελεους υποδειγμα· εκατερα δε ταυτα την αγιαν αγαπην παριστησιν.

ει δε συμφερει δηλαυγως εκθειναι την φυσιν της αγωπης ουτως νομιζω, οτι εστιν η αγαπη αρετη λογικης ψυχης δι αποχης παντων των φθαρτων επιθυμητων τελουμενη και κατορθουσα τους Χ. μαθητας· οντος γαρ κεκτηται την αγαπην ος εδεσματος και κτηματων και κενοδοξιας καταφρονει και μετα τουτου και την αυτου σαρκα απαρνειται δι αγαπην της θεου γνωσεως. πως γαρ τις μακροθυμησει προς τον ραπιζοντα επι την σιαγονα αυτου ει την κενοδοξιαν η την αυτου σαρχα (σωμα) φιλει, η πως ου δια πολεμου δικασεται τωι αυτον χρηματα αφελοντι ο παθεσιν εδεσματος και κτηματος κατεχομενος;

τοιγαρουν γεγραπται μη αγαπατε τον κοσμον μηδε τα εν τωι κοσμωι ινα μη στασιαζοντες περι τουτων και δικαζομενοι μολυνθητε· η γαρ φιλια του κοσμου εχθρα εστι τωι θεωι . και ει ο θεος ημων αγαπη εστι, καθως γεγραπται, η φιλια τουτου του χοσμου εχθρα δη εστι της αγιας αγαπης· ου γαρ εστι κτασθαι αγαπην τον κοσμον μη μισουντα ουδε μισειν τον κοσμον εαν μη τα παθη αποθωμεθα εν οις υφισταται ο παλαιος ημων ανθρωπος εν απατης επιθυμιαις διαφθειρομενος +

γεννηματα της αγαπης μαλλον ημας προσηκει ζητειν παρ' υμων ως δι απαθειας την θειαν αγαπην κεκτημενων, επει ουδε οι υιοι τοις πατρασι αποθησαυριζουσιν αλλ' οι πατερες υιοις. ως δη οντες πατερες υμεις μιμεισθε τον πατερα Χριστον και τρεφετε ημας προς καιρον αρτοις κριθων δια διδαχης κατορθωσεως των εθισμων, προς την ημων ιδιοτητα κατακυπτεσθε εως αποβαλοντες ημων τους θηριωδεις εθισμους του πνευματικου αρτου του εξ ουυρανου καταβαντος και πασας τας λογικας φυσεις κατα της αυτων καταστασεως μετρον τρεφοντος καταξιωθωμεν·

ο γαρ καταβας αυτος εστιν και ο αναβας ινα πληρωσηι τα παντα και ει πληροι τα παντα παντες εκ του πληρωματος αυτου λαμβανωμεν· πληρωμα δε Χ. εστι πνευματικη γνωσις των αιωνων των τε γεγονοτων και των μελλοντων μετα αληθινης της αγιας τριαδος πιστεως·

τελειος δε πιστις κταται δι’ αποχης πασων των νοησεων των σωματικων πραγματων, αποκαλυπτεται δε τωι νοι η αγια τριας εαν τα τε παθη εκδυσηται και τον παλαιον ανθρωπον δι' επιθυμιων απατης διεφθαρμενον· ουτος δε εαν συντριβηται γινεται ολοκαυτωμα θεωι δι' αναστροφης ορθης και αληθινης πιστεως +

η βασιλεια του ουρανου ου χρηιζει του λογιστικου της ψυχης αλλα του ορατικην ειναι αυτην του μεν λογιστικου και ταις μεμολυσμεναις ψυχαις ηυρημενου του δε ορατικου μοναις ταις καθαραις.

εν πασαις ουν αιτιαις συντυχουσαις γραψον ημιν και προσευχου ινα μη γενωμεθα ιδιωται εν τηι γνωσει, το δε λογιστικον εξουδενωσον οτι ουδεν εις την οδον ημων χρησιμευει. ειπεν γαρ ο κυριος ημων· δευτε οι ευλογημενοι του πατρος μου κληρονομησατε την ητοιμασμενην υμιν βασιλειαν κτλ .

οραις οτι εν ουδενι τουτων το λογιστικον εμηνυσε· ο γαρ λογος αγγελος των νοηματων η δε βασιλεια του ουρανου ουκ εν λογωι αλλ' εν δυναμει εστηχεν, δυναμις δε λεγεται ψυχης καθαροτης δι' αγαπης γιγνομενη, ην και συ δια κυριου κεκτησαι απ' αρχης και δια γραμματων πνευματικα ημιν δεδωκας γεννηματα.

τοιαυτα γαρ ημιν γεγραφας οια σοι η του κυριου αγαπη υπεθετο. πλην θαυμαζω ει ουτως εχει τα καθ' ημας· προσεχε μη ποτε ευρεθηις ζητων απο ακανθων σταφυλας και απο τριβολων συκα και ονομαζων λαμπαδα τον φωτος απεστερημενον, προσευχου δε υπερ ημων ινα ο κυριος ημας καταρτισηι καθως συ ημας οιει· ακμην γαρ τοιουτοι ουκ υπαρχομεν +